Page Text
________________
३२२
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान-ढुण्ढिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ॥
[बुद्धीअ बुद्धीआ बुद्धीइ बुद्धीए] बुद्धि (४) । पञ्चमी ङसि । अनेन विभक्तिस्थाने अदादयश्चत्वार आदेशाः - पूर्वस्य च दीर्घः बुद्धीअ बुद्धीआ बुद्धीइ बुद्धीए ।
हीअ सहीआ सहीइ सहीए] सखी (४) । पञ्चमी ङसि । 'ख-घ-थ०' (१२१८७) खी० २ ही० । अनेन वा विभक्तिस्थाने अदादयश्चत्वार आदेशाः सहीअ सहीआ सहीइ सहीए।
[घेणूअ घेणूआ घेणूडू घेणूए] धेनु (४) । पञ्चमी ङसि । 'नो णः' (१।२२८) नु० → णु० । अनेन वा विभक्तिस्थाने अदादयश्चत्वार आदेशाः - पूर्वस्य च दीर्घः घेणूअ घेणूआ घेणूइ घेणूए ।
[वहूअ वहूआ वहूइ वहूए आगओ] वधू (४) । पञ्चमी ङसि । 'ख-घ-थ-ध-भाम्' (१२१८७) धू० → हू० । अनेन वा विभक्तिस्थाने अदादयश्चत्वार आदेशाः वहूअ वहूआ वहूइ वहूए । आगओ पूर्ववत् [३।१६] । पक्षे - __ [मुद्धाओ मुद्धाउ मुद्धाहिन्तो] मुग्धा (३) । पञ्चमी ङसि । 'क-ग०' (२७७) ग्लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) द्वित्वं-ध्धा० । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वधस्य दः । 'ङसेस्तो-दो-दु-हि-हिन्तो लुकः' (३८) ङसि० → दो-दुहिन्तो । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) लुक् मुद्धाओ मुद्धाउ मुद्धाहिन्तो ।
[रईओ रईउ रईहिन्तो] रति (३) । पञ्चमी ङसि । 'ङसेस्त्तो-दो-दु-हि०' (३८) ङसि० → दो-दु-हिन्तो । 'शेषेऽदन्तवत्' (३।१२४) इति न्यायात् 'जस्-शस्-ङसि०' (३।१२) इति विकल्पपक्षेऽपि दीर्घः - ति० → ती० । 'कग-च-ज०' (१।१७७) त्-द्लुक् रईओ रईउ रईहिन्तो।।
[घेणूओ घेणूउ घेणूहिन्तो] धेनु (३) । पञ्चमी ङसि । 'ङसेस्तो-दो०' (३८) ङसि० → दो-दु-हिन्तो । 'शेषेऽदन्तवत्' (३।१२४) इति न्यायात् 'जस्-शस्-ङसि-त्तो.' (३।१२) इति विकल्पपक्षेऽपि दीर्घः - नु० → नू० । 'कग-च-ज०' (१।१७७) द्लुक् । 'नो णः' (१।२२८) नू० → णू० घेणूओ घेणूउ घेणूहिन्तो ।
[वच्छेण] वृक्ष । तृतीया टा । 'ऋतोऽत्' (१२१२६) वृ० → व० । 'छोऽक्ष्यादौ' (२०१७) क्षस्य छः । 'अनादौ०' (२१८९) द्वित्वं-छ्छ । 'द्वितीय-तुर्ययो०' (२।९०) पूर्वछस्य चः । 'टा-आमोर्णः' (३६) टा० →ण । 'टाण-शस्येत्' (३।१४) एत्त्वं - च्छ० → च्छे० वच्छेण ।
[वच्छस्स ] वच्छ । षष्ठी ङस् । 'ङस: स्सः' (३।१०) ङस्० → स्स० वच्छस्स ।
[वच्छे] वच्छ । सप्तमी ङि । 'डे-म्मि उ.' (३।११) ङि० → डे० → ए० । 'डित्यन्त्य०' (२।१।११४) अलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) वच्छे ।
[वच्छम्मि] वच्छ । सप्तमी ङि । 'डे-म्मि डे:' (३।११) ङि० → म्मि० वच्छम्मि । .
[वच्छाओ ] वच्छ । पञ्चमी ङसि । ङसेस्तो-दो०' (३।८) ङसि० → दो० । 'जस्-शस्-ङसि०' (३।१२) च्छ० → च्छा० । 'क-ग-च-ज०' (१२१७७) द्लुक् वच्छाओ ।
[मुद्धा] मुग्धा । प्रथमा सि । 'क-ग-ट-ड०' (२७७) ग्लुक् । 'अनादौ०' (२८९) द्वित्वं - ध्धा० । 'द्वितीयतुर्ययो०' (२।९०) पूर्वधस्य दः । 'अन्त्य०' (१।११) स्लुक् मुद्धा ।
[बुद्धी] बुद्धि । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः - द्धि०→द्धी० । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् बुद्धी। [सही] सखी । प्रथमा सि । 'ख-घ-थ०' (१९८७) खी० → ही० । 'अन्त्यव्यः' (१।११) स्लुक सही ।
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |