________________
२६८
व्युत्पत्तिदीपिकाभिधान- दुण्डिकया समर्थिते सिद्धहेमप्राकृतव्याकरणे ।
शनैसोडिअम् ॥ ८।२।१६८ ॥
शनैस्शब्दात् स्वार्थे डिअम् भवति ॥ सणिअमवगूढो ॥
[ शनैसो डिअम् ] शनैस् पञ्चमी इसि डिअम् प्रथमा सि ।
→
डिअम्०
[सणिअमवगूढो ] शनैस् 'श-षोः सः' (११२६०) श० स० 'नो णः' (१।२२८) नै० ० । अनेन इअम्० इति । 'डित्यन्त्य० ' (२|१|११४) ऐस्लुक् । 'लोकात्' (११११३) सणिअम् । अवगूढ प्रथमा सि । ‘अत: सेर्डो:' (३।२) सि० डो० ओ० अवगूढो ॥ १६८ ॥
मनाको नवा इयं च ।। ८।२।१६९ ॥
मनाक्शब्दात् स्वार्थे यम्-डिअम् च प्रत्ययो वा भवति ॥ मणयं
[मनाको नवा डयं च ] मनाक् पञ्चमी ङसि । नवा प्रथमा सि । डयम् प्रथमा सि । च प्रथमा सि । [ मणयं] मनाक् । अनेन वा डयम् अयम् इति डित्यन्त्य० ' (२|१|११४) आक्लुक्। 'लोकात् ' (१|१|३) मनयम् । 'नो णः' (१।२२८) न० ण० मणयम् । प्रथमा सि । 'अव्ययस्य' (३|२|७) सिलुप् । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः मणयं ।
मणिअं । पक्षे-मणा ॥
इअम्० इति । 'डित्यन्त्य० ' (२।१।११४) आक्लुक् । 'लोकात् ' (१|१|३)
[ मणिअं ] मनाक् । अनेन डिअम्० मनिअम् । 'नो णः' (१।२२८) नि०णि० । 'मोऽनु० ' (१।२३) अनुस्वारः मणिअं ।
-
पक्षे [मणा ] मनाक् । 'नो णः' (१।२२८) ना० 'अव्ययस्य' (३|२|७) सिलुप् मणा ॥ १६९ ॥
णा० । 'अन्त्यव्य ० ' (१।११) क्लुक् । प्रथमा सि ।
मिश्राडालिअः ॥ ८।२।१७० ॥ मिश्रशब्दात् स्वार्थे डालिअः प्रत्ययो वा भवति ॥ मीसालिअं । पक्षे-मीसं ॥ [ मिश्राड्डालिअ: ] मिश्र पञ्चमी ङसि । डालिअ प्रथमा सि ।
[मीसालिअं ] मिश्र । अनेन डालिअप्र० आलिअ० इति सर्वत्र ल व०' (२७९) लुक् । 'लुतय-र-व-शघ- सां श ष सां दीर्घः' (११४३) मि० मी० श षोः सः' (११२६०) शा० सा० । 'डित्यन्त्य०' (२|१|११४) अलुक् । 'लोकात्' (१|१|३) मीसालिअ । प्रथमा सि । 'क्लीबे० ' ( ३।२५) सि०म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः मीसालिअं । पक्षे -
[मीसं ] मिश्र । 'सर्वत्र ल व०' (२।७९) लुक् । 'लुप्तय-र-व०' (१४३) दीर्घः - मि० मी० । 'श-षोः सः ' (१।२६०) श० स० प्रथमा सि 'क्लीवे० (३।२५) सि० ० 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः मीसं ॥ १७० ॥ रो दीर्घात् ।। ८।२।१७९ ।।
1
दीर्घशब्दात् परः स्वार्थे रो वा भवति । दीहरं । दीहं ॥ [रो दीर्घात् ] र प्रथमा सि । दीर्घ पञ्चमी ङसि ।
[दीहरं दीहं ] दीर्घ । अनेन वा रप्र० । 'सर्वत्र ल - व० ' (२७९) लुक् । 'ख-घ -थ-ध-भाम् ' (१।१८७) घस्य हः । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः दीहरं । पक्षे दीर्घ । 'सर्वत्र ल-व० '
