Page Text
________________
अष्टमाध्यायस्य द्वितीयः पादः ॥
२२१
[निब्भरो] निर्भर । 'सर्वत्र०' (२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) भस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वभस्य बः । प्रथमा सि । 'अत: से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० निब्भरो ।
[कटुं] काष्ट । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) का० → क० । 'ष्टस्याऽनुष्ट्रेष्टा०' (२।३४) ष्टस्य ठः । 'अनादौ०' (२१८९) ठस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वठस्य टः । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (०२३) अनुस्वारः कटुं।
[तित्थं] तीर्थ । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) ती० → ति० । 'सर्वत्र०' (२२७९) लुक् । 'अनादौ०' (२८९) थस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वथस्य तः । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३६२५) सि० →म् । 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः तित्थं ।
[निद्धणो] निर्धन । 'सर्वत्र०' (२१७९) लुक् । 'अनादौ०' (२२८९) धस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वधस्य दः । 'नो णः' (१।२२८) नस्य णः । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० निद्धणो ।
[गुप्फं] गुल्फ । 'सर्वत्र०' (२७९) ल्लुक् । 'अनादौ०' (२।८९) फस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वफस्य पः । प्रथमा सि। 'क्लीबे०' (३२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः गुप्फ ।
[निज्झरो] निर्झर । 'सर्वत्र०' (२१७९) लुक् । 'अनादौ०' (२१८९) झस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वझस्य जः । प्रथमा सि । 'अत: सेझैः' (३।२) सि० → डो० → ओ० निज्झरो ।
[जक्खो ] यक्ष । 'आदेर्यो जः' (१।२४५) यस्य जः । 'क्षः खः क्वचित्तु छ-झौ' (२२३) क्षस्य खः । 'अनादौ०' . (२१८९) खस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वखस्य कः । प्रथमा सि । 'अतः से?ः' (३।२) सि० → डो० → ओ० जक्खो ।
कस्यापि वर्णस्य घ इत्यादेशो नास्ति ततस्तदुदाहरणं नोक्तम् ॥
[अच्छी ] अक्षि । 'छोऽक्ष्यादौ' (२।१७) क्षस्य छः । 'अनादौ०' (२।८९) छस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वछस्य चः । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः । 'अन्त्य०' (१।११) स्लुक् अच्छी ।
[मज्झं] मध्य । 'साध्वस-ध्य-ह्यां झः' (स२६) ध्यस्य झः । 'अनादौ०' (२८९) झस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वझस्य जः । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१२२३) अनुस्वारः मज्झं ।
[पट्टी] 'स्पृष्टि । 'क-ग-ट-ड०' (२७७) स्लुक् । 'ऋतोऽत्' (१।१२६) पृ० → प० । 'ष्टस्याऽनु०' (२।३४) ष्टस्य ठः । 'अनादौ०' (२१८९) ठस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वठस्य टः । प्रथमा सि । 'अक्लीबे सौ' (३।१९) दीर्घः । 'अन्त्यव्य०' (१।११) स्लुक् पट्टी।
[वुड्ढो] वृद्ध । 'उदृत्वादौ' (१।१३१) वृ० → वु० । 'दग्ध-विदग्ध-वृद्धि-वृद्धे ढः' (२।४०) द्धस्य ढः । 'अनादौ०' (२१८९) ढस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वढस्य डः । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० वुड्ढो ।
[हत्थो] हस्त । 'स्तस्य थोऽसमस्त-स्तम्बे' (२।४५) स्तस्य थः । 'अनादौ०' (२१८९) थस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वथस्य तः । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० हत्थो।
[आलिद्धो] आश्लिष्ट । 'आश्लिष्टे ल-धौ' (२०४९) श्लिष्टस्य लि-ध० । 'अनादौ०' (२१८९) धस्य द्वित्वम् । अनेन पूर्वधस्य दः । प्रथमा सि । 'अत: से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० आलिद्धो ।
१. G पाठां० - पृष्टि ग० । I. J. पृष्ठि ।
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |