Page Text
________________
अष्टमाध्यायस्य प्रथमः पादः ॥
वोत्तरीया-ऽनीय-तीय-कृद्ये ज्जः ॥ ८।१।२४८ ॥ उत्तरीयशब्दे अनीय-तीय-कृद्यप्रत्ययेषु च यस्य द्विरुक्तो जो वा भवति ।
उत्तरिज्जं उत्तरीअं ॥ अनीय-करणिज्जं करणीअं । विम्हयणिज्जं विम्हयणीअं। जवणिज्जं जवणीअं ॥ तीय-बिइज्जो बीओ ॥ कृद्य - पेज्जा पेआ ॥
[वोत्तरीयाऽनीयतीयकृद्ये] वा प्रथमा सि । उत्तरीयं च अनीयश्च तीयश्च कृद्यश्च = उत्तरीयाऽनीयतीयकृद्यः, तस्मिन् = उत्तरीयाऽनीयतीयकृद्ये । सप्तमी ङि ।
[ज्जः] ज्ज प्रथमा सि ।
[उत्तरिज्जं उत्तरीअं] उत्तरीय । अनेन वा यस्य ज्ज० । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) री० → रि० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० म० । 'मोऽनुस्वारः' (१९२३) अनस्वारः उत्तरिज्जं । पक्षे - उत्तरीय । 'क(१३१७७) यलुक् । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनुस्वारः' (१९२३) अनुस्वारः उत्तरीअं ।
अनीयो दर्शयति
[करणिज्जं करणीअं] करणीय । अनेन वा यस्य ज्ज । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) हुस्व:-णी० → णि । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः करणिज्जं । पक्षे-करणीय । प्रथमा सि । 'कग-च-ज०' (१।१७७) य्लुक् । 'क्लीबे०' (३२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः करणीअं।
[विम्हयणिज्जं विम्हयणीअं] विस्मयनीय । 'पक्ष्म-श्म-ष्म-स्म०' (२७४) स्मस्य म्हः । अनेन वा यस्य ज्ज० । 'हुस्वः संयोगे' (१८४) नी० → नि० । 'नो णः' (१।२२८) नि० → णि० । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः विम्हयणिज्जं । पक्ष-विस्मयनीय । 'पक्ष्म-श्म-ष्म-स्म०' (२०७४) स्मस्य म्हः । 'नो णः' (१।२२८) नी० → णी० । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) य्लुक् । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म्। 'मोऽनु०' (१९२३) अनुस्वारः विम्हयणीअं ।
[जवणिज्जं जवणीअं] यापनीय । 'यापेर्जव:' (४।४०) याप० → जव० । 'लुक्' (१।१०) वमध्यादकारलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) जवनीय । अनेन वा यस्य ज्ज० । 'हुस्वः संयोगे' (१९८४) नी० → नि० । 'नो णः' (१२२२८) नि० →णि । प्रथमा सि । 'क्लीबे०' (३६२५) सि० → म्० । 'मोऽनु०' (११२३) अनुस्वारः जवणिज्जं । पक्षे-यापनीय। प्रथमा सि । 'यापेर्जव:' (४।४०) याप० → जवः । 'लुक् (१।१०) वमध्यादकारलुक् । 'लोकात्' (१।१।३) जवनीय । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) यलुक् । 'नो णः' (११२२८) नी० → णी० । 'क्लीबे०' (३।२५) सि० → म् । 'मोऽनु०' (१।२३) अनुस्वारः जवणीअं ।
तीयो दर्शयति - . [बिइज्जो बीओ] द्वितीय । 'क-ग-ट-ड०' (२७७) द्लुक् । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् । अनेन वा यस्य ज्ज० । 'हुस्वः संयोगे' (१८४) ई० → इ० । प्रथमा सि । 'अतः से?:' (३।२) सि० → डो० → ओ० बिइज्जो । पक्षे-द्वितीय । 'क-ग-ट-ड०' (२७७) द्लुक् । 'क-ग-च-ज०' (१।१७७) त्लुक् - यलुक् च । बाहुलकात् 'समानानां०' (१।२।१) दीर्घः - बी० । प्रथमा सि । 'अत: से?:' (३२) सि० → डो० → ओ० । 'डित्यन्त्य०' (२।१२११४) अलुक् बीओ। १. जत्ता भे? जवणिज्जं च भे? | [आवश्यकसूत्रे सुगुरुवंदनसूत्रे] । यात्रा भवतां ? यापनीयं च भवतां ? ।
| SR No. | 007101 |
| Book Title | Vyutpatti Dipikabhidhan Dhundikaya Samarthitam Siddha Hem Prakrit Vyakaranam Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vimalkirtivijay |
| Publisher | Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad |
| Publication Year | 2017 |
| Total Pages | 442 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 34 MB |