________________
અલ્પલભ અપશબ્દ, અલ્પકલહ, અલપ ઝંઝ—આદિ “અલ્પ” શબ્દ મદતા અથવા ન્યૂનતાનું વાચક છે આથી અ૫ક્રોધને અર્થ છે ક્રોધ મોહનીય કર્મના ઉદયથી ઉત્પન્ન થનારા અસહનરૂપ અક્ષમા પરિણતિની ન્યૂનતા અથવા મન્દતા અ૫ ક્રોધ નામક ભાવ અમેરિકા તપ છે એવી જ રીતે જાતિ આદિના અભિમાનની અલપતાને અપમાન તપ સમજવું જોઈએ માયાની અલ્પતા અપમાયા કહેવાય છે. લેભની અલ્પતા અ૫લભ છે. પરિમિત ભાષણને અપશબ્દ કહે છે.
કલહને અભાવ અલ્પકલહ છે. પરસ્પરમાં ભેદ ઉત્પન્ન કરનાર વચનના પ્રયોગને ઝંઝ કહેવાય છે અને તેને અભાવ અલપઝંઝ છે–આરીતે ભાવ અમેરિકા તપ અનેક પ્રકારના છે.
ઔપપાતિકસૂત્રના ત્રીસમાં સૂત્રમાં કહ્યું છે ભાવ અવમેરિકા તપ કેટલા પ્રકારના છે ? ઉત્તર-ભાવ અવમદરિકા અનેક પ્રકારની છે. અ૫ક્રોધ અપમાન, અપમાયા, અપભ, અલ્પશબ્દ. અ૫કલહ, અ૫ઝંઝ— આદિ આ ભાવ અમેરિકા તપ છે. જે ૧૪ .
ભિક્ષાચર્યા તપને અનેકવિધતા કા નિરૂપણ
મિલાવરિયા ત’ ઈત્યાદિ
સત્રાર્થ–- દ્રાભિગ્રહ ચર આદિના ભેદથી ભિક્ષાચર્યા તપ અનેક પ્રકારના છે. જે ૧૫ છે
તત્ત્વાર્થદીપિકા--આની પહેલા અમેરિકા નામક દ્વિતીય બાહ્યતનું વિસ્તારપૂર્વક પ્રરૂપણ કરવામાં આવ્યું, હવે ભિક્ષાચર્યા નામક ત્રીજા તપની પ્રરૂપણ કરીએ છીએ
વ્યાભિચહચર આદિના ભેદથી ભિક્ષાચર્યા તપના અનેક ભેદ છે,
શ્રી તત્વાર્થ સૂત્રઃ ૨
૨૨ ૭