________________
કુમારોના આ પ્રકારનાં કથનને સાંભળીને ફરીથી પુરહિતે તેમને ધનાક્રિકનું પ્રાભન આપ્યું તે કહે છે—“મળ મૂરું ”-ઇત્યાદિ !
અન્વયા-રણ દ્-ચચ તે હે પુત્ર! જે વસ્તુની પ્રાપ્તિ માટે હોગો-જોઃ લેાક સર્વ તત્ત્વદ્-સર્વ લવ્યને તપને આદરે છે. તસન્વંતત્સર્જન એ સઘળું સુક્ષ્મ દ્દેવ સાળિમ્યુથયો: દૈવ વાધીનમ્ તમારા બન્નેની પાસે આ ઘરમાં ભરેલું છે. મૂખ્ય ધળ-ત્રમૂતમ્ ધનમ્ ઘણું ધન છે તમે કાંઈ પણ ન ક્રમાવેા તા પણુ તે મૂકે તેમ નથી આનંદથી બેઠા બેઠા ખા. કૃસ્થિિ સદ્ સચળા—શ્રીમિ: સદ્ સ્વગના: એ પણ છે, માતા પિતા પણ છે, ગામા જામળા–પ્રજામાઃ ધામનુળા મનેાજ્ઞ શબ્દાદિકવિષય પણ છે. પછી કહે, બેટા! તમે કઈ વસ્તુને પ્રાપ્ત કરવા માટે તપસ્યામાં ઉદ્યમશીલ બની રહ્યા છે. એ બન્ને ભાઈઓના વિવાહ જો કે થયેલ ન હતા. છતાં પણુ “સ્ત્રીઓ પણ છે” એવું જે કહેવામાં આવ્યું છે તે એમની ચૈાગ્યતાને લઈને કહેવામાં આવ્યુ છે. જો તેએ ચાહે તે અનેક વિવાહ તેમના થઇ શકે તેમ છે.
66
ભાવા-સાધારણ જનતાના જેવા ખ્યાલ હાય છે તેવા જ ખ્યાલ પુરાહિતજીના પણ છે. એ અનુસાર તેઓ પેાતાના પુત્રને સમજાવી રહ્યા છે. સાધારણ જનતા એવું સમજે છે કે, તપસ્યા સાંસારિક ભેગેાપભાગની વસ્તુએને પ્રાપ્ત કરવા માટે જ કરવામાં આવે છે એવું સમજીને જ પુરેાહિત પેાતાના પુત્રાને કહ્યું કે, પુત્રા આપણા ઘરમાં કોઈ પણ વસ્તુની ખામી નથી. લાગેાપલેાગની સઘળી વસ્તુઓ સુલભ છે. શું સ્ત્રી, શુ' ધન, શું સ્વજન સઘળું આ ઘરમાં મેદ છે પછી તપસ્યા કરવાની માથાકુટમાં શા માટે ઉતરી રહ્યા છે. ? ૫ ૧૬૫ પિતાનાં વચન સાંભળીને કુમાર કહે છે. ધળે ’-ઈત્યાદિ ! અન્વયાર્થ-ડે પિતાજી! ધમ્મ ધુરાહિર-ધમધુધિારે ધમનું આચરણ કરવામાં મેળ જિ-ધને ક્રિમ્ અમારે ધનનું શું પ્રયેાજન છે. તથા અચળેળ યા મ્-વનનેન વા ર્િ સ્વજનનુ પણ શું પ્રયેાજન છે ? તેમજ નામનુળેન્દ્િ ચેવ જિ-જામમુળે ચૈવ ર્િ મનેાજ્ઞ શબ્દાદિક વિષયાનુ પણ શું પ્રયેાજન છે? વેદમાં પણ આ વાત સમજાવવામાં આવેલ છે-“ન કયા ધનેન ત્યાનેજેનામૃતત્વમાનજી:’ઋષિઓએ તે ત્યાગથી જ મેાક્ષને પ્રાપ્ત કરેલ છે. સંતાન અથવા તેા ધનથી નહી'. આથી અમે પણ મિલ્લમ્ મિશન્ન-મિશ્રાન્ સમિશમ્ય ઉર્દૂગમ ઉત્પાદ આદિ ખ'નેથી રહિત પિંડ ગ્રહણુરૂપ ભિક્ષાને પ્રાપ્ત કરીને મેં વિહારા-વિંદ્દારો દ્રવ્ય અને ભાવથી અપ્રતિબદ્ધ-વિહાર કરવાવાળા બનીને યુનોધારી-મુનીવરિૌસમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન, ચરિત્ર આદિ ગુણ સમૂહેાથી સંપન્ન સમળા મવિશ્વામુ-શ્રમળો અવિષ્યાયઃ સુનિ બની જઈશું.
શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર :૨
३२४