________________
કોઈ-કાઇએ દૂતનું સંમુખ્ય ના એવા અથ કર્યો છે કે-મુખવસ્ત્રકા લઈને તેથી શરીરની પ્રમાના કરે,' પણ એવા અ કરવા એ ખરાખર નથી, કારણ કે સુખવસિકાની સાથે પ્રમાર્જન કરવા સંબધ મળતા નહિ જોવાથી તેમણે એક આય શબ્દ લઈને પેાતાની તરફથી મેળવી દીઘા છે. આ પ્રમાણે સબધ મેળવી દેવા એ ઉચિત નથી. વળી કેાષામાં કયાંય હસ્તક' શબ્દને અથ મુખવસ્ત્રકા કર્યાં નથી અને વ્યાકરણમાં પણ એવા અર્થ જોવામાં આવતા નથી, આગમમાં મુદ્દત્ત àિર્દિત્તા ત્યાદિ પદ્મ જોવામાં આવે છે, કિન્તુ ત્યના પરિહેન્દિત્તા કયાંય જોવામાં આવતુ નથી.
તથા મુખવશ્રિકારૂપ હસ્તકથી કાયની પ્રમાના કરીને આઢાર કરે” એવી વ્યાખ્યા કરવી એ પણ અત્યંત અયુક્ત છે, કારણ કે મુખવકિા ધારણ કરવાનુ પ્રયેાજન સૂક્ષ્મ, વ્યાપી, સાતિમ તથા વાયુકાય આદિ જીવાની હિંસાના પરિહાર કરવા એ છે. મુખઅકાને હાથમાં રાખવા ઉક્ત પ્રયેાજન સિદ્ધ થતું નથી. એથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે મુખાસ્ત્રિકા મુખ પર જ ધારણ કરવી જોઇએ. તેથી મુખના નિમિત્તે થનારી સૂક્ષ્મ, ન્યાયી, સપાતિમ અને વાયુકાય આદિ છવાની વિરાધનાની નિવૃતિને માટે મુખ પર ધારણ કરવા ચેાગ્ય એ મુખરિમાણુ દારા સાથેના અને આઠ પડવાળા વસ્ત્રખડને ભગવાને ‘મુખવજ્ઞિકા' કહી છે, હસ્તવસિકા' શબ્દને પ્રયાગ કર્યાં નથી. એટલે ‘હસ્તક' શબ્દથી મુખવિજ્રકાના અથ કોઇ પણ પ્રકારે નીકળી શકતા નથી. એ રીતે સુખશ્રિકાથી કાયાની પ્રમાર્જના કરવી' એ અર્થે માગમથી સર્વથા વિરૂદ્ધ છે. )૮૩-૮૩)
સહ્ય છે. ઇત્યાદિ, તથા ૐ વિજ્ઞવિ॰ ઇત્યાદિ. એ કાઠામાં આહાર કરનારા ભિક્ષુના ભેાજનમાં ખીજ, કાંટા, તણખલાં લાકડુ, કાંકરી-કાંકરા યા એવા પ્રકારની ખીજી કઈ વસ્તુ હાય તા તે કાઢી નાંખી યાંત્યાં નાંખે નહિ, તથા મુખથી પણ થૂકે નહિ, પરંતુ તેને હાથમાં લઈને એકાન્ત સ્થાનમાં જાય. (૮૪-૮૫)
જ્ઞાત ઇત્યાદિ. એકાન્તમાં જઇને અચિત્ત ભૂમિ જોઈને ત્યાં યતનાપૂર્વક એ જ કાંટા સ્માદિને નાંખે. પછી પેાતાના સ્થાન પર આવીને ઇરિયાવહિયાનું પ્રતિક્રમણ કરે. (૮૬)
આહારમેં આયે ખીજાદિ કા પરિઠવન કી વિધિ
સત્ય હૈ ઇત્યાદિ, તથા ત્ વિજ્ઞવિજ્ઞ॰ ઇત્યાદિ. એ કાઠામાં આહાર કરનારા ભિક્ષુના ભાજનમાં ખીજ, કાંટા, તણખલાં લાકડું', કાંકરી-કાંકરા યા એવા પ્રકારની ખીજી કોઇ વસ્તુ હાય તા તે કાઢી નાંખી જ્યાંત્યાં નાંખે નહિ, તથા મુખથી પણ થૂકે નહિ, પરંતુ તેને હાથમાં લઈને એકાન્ત સ્થાનમાં જાય. (૮૪-૮૫)
પાંત ઇત્યાદિ. એકાન્તમાં જઇને અચિત્ત ભૂમિ જોઈને ત્યાં યતનાપૂર્વક એ બીજ કાંટા સ્માદિને નાંખે. પછી પેાતાના સ્થાન પર આવીને ઇરિયાવહિયાનું પ્રતિક્રમણ કરે. (૮૬)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૧૩
