________________
૪ પરના દ્રવ્યથી પરના ભાવથી.
૫ પાતાના દ્રવ્ય-ભાવથી પરના દ્રવ્યથી. - પેાતાના દ્રવ્ય-ભાવથી પરના ભાવથી. ૭ પરના દ્રવ્ય-ભાવથી પેાતાના દ્રવ્યથી.
૮ પરના દ્રવ્ય-ભાવથી પેાતાના ભાવથી.
૯ પેાતાના દ્રવ્ય-ભાવથી અને પરના દ્રવ્ય ભાવથી ખરીદેલે.
એ ક્રીતકૃત દોષની અંદર રહેલા છે, તેથી કરીને ગૃહસ્થની દ્વારા લાગે છે. કહ્યુ છે કે-“સાળ ઉર્દૂગમદોષ ગૃહસ્થદ્વારા લાગે છે અને ઉત્પાદનાદેષ સાદ્રારા લાગે છે.”
(૩) પૂતિક્રમ -પવિત્ર વસ્તુમાં અવિત્ર વસ્તુ મળી જાય તેને પૂતિમ' કહે છે. એ આ પ્રકારનુ છે. (૧) દ્રવ્ય-પૂતિક અને (૨) ભાવ-પ્તિક. (૧) પવિત્ર દ્રવ્યમાં અપવિત્ર દ્રવ્ય મેળવવું એ દ્રવ્ય-પૂતિકમ છે, જેમકે પીવા યાગ્ય દૂધથી ભરેલા વાસણમાં થેાડીક મદિરાનું મળી જવું, અથવા પીવા ચાગ્ય ખીર આદિમાં લોહી પરૂ આદિ અપવિત્ર પદ્માતું પડી જવું (ર) વિશુદ્ધ આહારાદિ આધાકર્મી આદિ દોષાથી દૂષિત અન્નને એક પણ કણુ મળી જવા એ ભાવપૂતિ કમ છે. એવા આહાર લેવાથી મુનિએના ચારિત્રમાં મલિનતા આવી જાય છે. તેથી તેને ભાવપૂતિ કહે છે.
આધાકમી દોષથી દુષિત અનાદિથી ભરેલા હાથ યા વાસણના નિમિત્તથી પણ એ દોષ લાગી જાય છે.
(૪) આહત-સાધુને માટે સાધુની સામે લાવેલા આહાર આદિ અભ્યાહત કહેવાય છે. એવા આહાર અભ્યાહત-દોષ દૂષિત આહાર છે,
(૫) અધ્યવપૂરક-પેાતાને માટે ભાજન બનાવવાના પ્રારંભ કર્યાં હાય, તે સમયે ગામમાં સાધુ પધાર્યાં છે' એમ સાંભળીને બીજી વધારે મેળવીને બનાવેલે આઢાર અધ્યપૂરક કહેવાય છે. તાત્પ એ છે કે જો અન્યલિંગીએ (અન્યધમીએ) ને નિમિત્તે વધારે આહાર મેળવીને બનાવ્યેા હોય તે તેને આપી દીધા પછી વધેલા આહાર સાધુઓને માટે ગ્રાહ્ય મને છે, કારણુ કે તેમાં અંતરાય દોષ લાગતા નથી.
(૬) પ્રામિત્ય-સાધુને નિમિત્ત કહોથી ઉધાર લાવીને આપવામાં આવેલે આહાર પ્રામિત્ય કહેવાય છે.
(૭) મિશ્રજાત–પહેલાં જ દાતા અને ભિક્ષુ બેઉને માટે ખનાવેલે આહ્વાર મિશ્રજાત છે. મિશ્રજાતના એ ભેદ છે. (૧) સામાન્ય-મિશ્રજાત (ર) વિશેષ-મિશ્રાત. (૧) સાધાણ રીતે પોતાના પેાધ્યવર્ગને માટે તથા ગૃહસ્થ, અગૃહસ્થ, સાધુ પાખંડી આદિને માટે એકઠા કરીને રાંધેલા આહાર ‘સામાન્ય-મિશ્રત’ કહેવાય છે. (૨) જે આહાર આદિ પેાતાને માટે અને સાધુને માટે એકઠા કરીને ખનાવવામાં આવે તેને વિશેષ મિશ્રજાત કહે છે. ઉપર કહેલા બધા પ્રકારના આહારના અણુગારે પરિહાર કરવા જોઇએ.
સ્મૌદ્દેશિક, અધ્યવપૂરક અને મિશ્રજાત દોષામાં આ ભેદ છે-ભાજન બનાવવામાં પ્રવૃત્ત થયા પછી અને સાધુ આવ્યા પહેલાં, કાઇ પણ એક સાધુને માટે અથવા અમુક એક
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧
૧૦૭
