________________
સંહરણમેં ચતુર્ભગી કા વિચાર
રસીદુંઈત્યાદિ, અને પત્તા ઈત્યાદિ. જે શ્રમણને માટે એક વાસણમાંથી બીજા વાસણમાં સંહરણ કરીને (કાઢીને), નિક્ષેપણ કરીને (એકની ઉપર બીજાને રાખીને). સચિત્તની સાથે સંઘટે કરીને, જળનું ઉપમર્દન કરીને (જળને હલાવીને) તથા અવગાહને કરીને, વર્ષા ઋતુમાં ઘરના આંગણામાં ભરેલા વરસાદના પાણીમાં પ્રવેશ કરીને યા એને નાળી (ખાળ) વડે કાઢી નાંખીને ભજન-પાન આપે તે એ આપનારીને શ્રમણ કહે કે “એવાં અન્ન-પાન મારે ગ્રાહ્ય નથી.”
પહેલાં સંહરણનું વર્ણન કરે છે. સંહણની ચૌભંગી આ પ્રકારે થાય છે –
(૧) સચિત્તમાં સચિત્તનું, (૨) સચિત્તમાં અચિત્તનું, (૩) અચિત્તમાં સચિત્તનું, (૪) અચિત્તમાં અચિત્તનું.
એ ચાર ભાંગામાંથી ચોથા ભાગે સાધુને માટે કલ્પનીય છે. એના પણ ચાર ભાંગા થાય છે.
[૧] સૂકામાં સૂકાનું, (૨) સૂકામાં લીલાનું, (૩) લીલામાં સૂકાનું અને (૪) લીલામાં લીલાંનું.
એ ચાર ભાંગે પણ અ૯પતા અને બહુલતાના ભેદ કરીને ચાર ચાર પ્રકારના થાય છે – [૧] “સૂકામાં સૂકાનું” એ પ્રથમની ચૌભંગી આ પ્રમાણે છે -
(૧) ઘેડા સૂકામાં થેડા સૂકાનું, (૨) થોડા સૂકામાં બહુ સૂકાનું, (૩) બહુ સૂકામાં થોડા સુકાનું, (૪) બહુ સૂકામાં બહુ સૂકાનું
[૨] “સૂકામાં લીલાનું એ બીજા ભાંગાની ચૌભંગી
(૧) ઘેડા સૂકામાં થેડા લીલાનું, (૨) ઘેડા સૂકામાં બહુ લીલાનું (૩) બહુ સૂકામાં છેડા લલાનું, (૪) બહુ સૂકામાં બહુ લીલાનું..
[૩] લીલામાં સૂકાનું” એ ત્રીજા ભાગની ચૌભંગી
(૧) થોડા લીલામાં થડા સૂકાનું, (૨) ઘેડા લીલામાં બહુ સૂકાનું, (૩) બહુ લીલામાં થોડા સૂકાનું, (૪) બહુ લીલામાં બહુ સૂકાનું.
[૪] લીલામાં લીલાનું' એ ચોથી ચૌભંગી—
(૧) ઘેડા લીલામાં શેડા લીલાનું, (૨) ઘેડા લીલામાં બહુ લીલાનુ. (૩) બહુ લીલ માં થોડા લીલાનું, (૪) બહુ લીલામાં બહુ લીલાન.
આ ચાર ચૌભંગીઓમાંથી છેડા સૂકામાં થોડું સૂકું મેળવવું” અને “બહુ સૂકામાં થે ડું સૂકું મેળવવું” એ પહેલા અને ત્રીજો એ બે ભાંગા ગ્રાહ્યા છે. બીજા અને ચોથા ભાંગ ગ્રાહ્ય નથી. એ પ્રમાણે ગ્રહણ કરવાથી વાસણ ઉપાડવાને કારણે દાતાને કષ્ટ, વાસણ ફૂટી જવું અને વસ્તુ વેરાઈ–ઢળાઈ જવી, અને અપ્રીતિ થવી આદિ દુષણ થાય છે, જેમકે કઈ
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્ર : ૧