________________
ના વિષે પ્રભુને પ્રશ્ન કરે છે કે તારે ં અંતે સમાલ મઢે વાને મનુકાળ સત્તા યેવર્ આ ઉચ્ચસેળ વાત્ત' હે ભદંત ! તે કાળમાં ભરતક્ષેત્રમાં માણસો શરીરની ઊંચાઈ માં કેટલા લાંખા હતા ? ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે - “જૂને તિગાથાનું સદ્દાનેળિિળ પાયાડું હું ગૌતમ તે કાળ માં ભરત ક્ષેત્રમાં માણસે જધન્ય અને ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ ત્રણ ગાઉ જેટલા હતા. અહીં જે ઉત્કૃષ્ટ શરીરની અવગાહના સ્પષ્ટ કરવામાં આાવી છે તે યુગલિક સીએની અપેક્ષાએ સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે, તે મતે મનુગ્રા ત્તિ સંઘયળો વત્તા ?' હે ભદત તે મનુષ્યે કઈ જાતના સંહનનવાળા હોય છે. એના જવાબ માં પ્રભુ કહે છે કે જોવમા ! વોલમનારાય સંઘયળી વળતા હું ગૌતમ ! તે મનુષ્યા વજ્ર ઋષભ નારાચ સંહનનવાળા હાય છે. ‘àત્તિ ળ અંતે મનુબાળ સીત્ત fh અંતિમ પળતા'' હે ભદ ંત ! તે મનુષ્યેાના શરીરા કઈ જાતના સંસ્થાનવાળા છે ? એના જવાબમાં પ્રભુ કહે છે કે “નોયમાં સમગ્ર પૂરલયંટાળ મંદિા હે ગૌતમ તેમનુ શરીર સ મચતુરસ્રસ સ્થાનવાળુ' કહેવામાં આવ્યુ છે. બરાબર આરોહ અને પરિણાહ જેમનુ હાય છે તેનું નામ સમચતુર* સસ્થાન છે, ‘સેસિંગ મનુશળ વેછળળા વિટ્ટ, ચ સથા વળતા સમળાવરો' હું શ્રમણ આયુષ્મન્ ! તેમના પૃષ્ઠ કરડકો ૨૫૬ હોય છે. જો કે આ જાતનું કથન પહેલાં કરવામાં આવેલ છે, પણ છતાએ અહીં જે બીજી વખત કહેવામાં આવ્યું છે. તેનુ કારણ આ પ્રમાણે છે કે એમનુ' સહનન વગેરે બધું સમાન હોય છે. આ વાતને સૂચિત કરવા માટે જ અહીં ઉપયુ ક્તકથનની મીજી વખત આવૃત્તિ કરવામાં આવી છે તેળ મતે મનુભા નાહમારે હિ વિચ્ચા કર્દિ પઘ્ધતિ, તિ વષન્નત્તિ' હે ભદન્ત એ મનુષ્ય યથા સમયે મૃત્યુ પ્રાપ્ત કરીને કયાં જાય છે કયાં ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે 'જોયના જીમાલામાતા જીગ્નન્ય પલવૃત્તિ' હે ગૌતમ જયારે એમનું આયુ છે માસ જેટલુ ખાકી રહે છે ત્યારે એ પરભવના આયુના ખન્ય કરે છે અને યુગલિકને ઉપન્ન કરે છે. યુગલિકની ઉત્પત્તિ પછી એ સુગલિકનુ’‘મૂળવળ રા યિામાં સારતંત્ સંગોવૃત્તિ ૪૯ રાત દિવસ સુધી ઉચિત ઉપચાર વગેરેથી લાલન પાલન કરે છે, દેખ રેખ તેમજ સભાલ રાખે છે, આ પ્રમાણે લાલન પાલન તેમજ સંરક્ષણ કરીને પછી એએ 'कासित्ता छोइत्ता जंभात्ता अधिकट्ठा अव्वहिया अपरिअविया कालमाले कालं किच्चा देवलोए
છુ વવત્તિ' ઉધરસ ખાઈ ને, છીક ખાઇને અને બગાસું ખાઇને વગર કોઈ પણ જાતના કટે વગર કાઈ પણ જાતના પરતાપે કાલમાસમાં મરણ પામીને દેવલાકમાં ભવનપતિથી માંડીને ઈશાન પ ત દેવલાકમાં ઉત્પન્ન થાય છે કેમકે વૈવસ્રોય પરિપત્તિયા ળ તે મનુમા ૬૦ એમના જન્મ દેવલેાકમાંજ હોય છે. અન્ય મનુષ્ય, નારક અને તિય†ગ્લાકમાં એમને જન્મ થતા નથી. એવા આગમને આદેશ છે. ભુયમાન આયુ ૬ માસ જેટલું ખાકી રહે છે ત્યારે યુગલિયાના પરભવના આયુને બન્ધ કરે છે. એથી એમના પરભવના આયુને અન્ય ત્રિભાગમાં પેાતાના આયુના ત્રિભાગમાં થતા નથી. એએ સમાન આયુવાળા દેવ લાકોમાં કે પેાતાના આયુ કરતા હીન યુવાળા દેવલાકમાં જન્મગ્રહણ કરે છે. એથી એમના ઉત્પાદ ભવનપતિથી માંડીને ઇશાન પર્યંતના દેવલાકામાં કહેવામાં આવેલ છે.
જમ્બુદ્વીપપ્રજ્ઞપ્તિસૂત્ર
८७