________________
એ પાંચ મતાન્તરવાડીયામાં કોઈ ચોક પહેલો મતાન્તરવાદી આ હવે પછી કહેવામાં આવનારા પ્રકારથી પિતાને મત પ્રદશિત કરતાં કહે છે કે-કૃત્તિકા નક્ષત્રથી આરંભીને ભરણી નક્ષત્ર સુધીના બધા નક્ષત્રે કહેલા છે અર્થાત્ નક્ષત્રને ગણના કમ કૃત્તિકાથી આરંભીને ભરણી સુધી હોય છે, આ પ્રમાણે પ્રથમ મતાન્તરવાદીને અભિપ્રાય છે, અહીં પ્રાકૃત હોવાથી સૂત્રમાં પુલિંગથી નિર્દેશ કરેલ છે, આ કથનને ઉપસંહાર કરતાં કહે છે કે (ા ઘરમાણુ) કોઈ એક પ્રથમ તીર્થાન્તરીય પૂર્વોક્ત પ્રકારથી અર્થાત્ કૃત્તિકાથી લઈને ભરણી સુધીના નક્ષત્ર પંક્તિમાં નક્ષેત્રોને પ્રણનાક્રમ છે, એ રીતે પોતાનો અભિપ્રાય કહે છે. (૧) ___ (एगे पुण एवमासु-ता सव्वे वि णं णदखत्ता महादीया अस्सेसपज्जवसाणा पणत्ता ને વારંg) ૨ કઈ એક બીજે મતાન્તરવાદી અનન્તર કશ્યમાન પ્રકારથી પિતાના મતનું કથન કરતાં કહે છે કે- આવલિકાની સરખા પ્રકાશરૂપ બધા નક્ષત્ર સમૂહ અઠવ્યા વીસ હોય છે. તેને ગણના કમ મારા મતથી આ પ્રમાણે છે મવા નક્ષત્રથી આરંભ કરીને અલેશ પર્યન્ત હોય છે, એટલે કે મધા નક્ષત્રથી લઈને અલેષા સુધીના અઠયાવીસ નક્ષત્ર આવલિકા કમથી હોય છે. આ પ્રમાણે કે એક બીજા મતાન્તરવાદીને અભિપ્રાય छ. (२) (एगे पुण एक्माहंसु-ता मवेविणं णक्यता धणिद्वादीया सवणपज्जवसाणा goણત્તા, વાહકોઈ ત્રીજે મતાન્તરવાદી વફ્ટમાણ પ્રકારથી પોતાને મત પ્રદશિત કરતાં કહે છે કે-નક્ષત્રાવલિમાં ધનિષ્ઠા નક્ષત્રથી લઈને શ્રવણ નક્ષત્ર સુધીના બધા નક્ષત્ર કહેલા છે. આ પ્રમાણે કેઈ એક ત્રીજા મતાવલમ્બીનું કથન છે. (૩) ( gn us माहंसु-ता सब्वे वि णं णक्खत्ता भरणी आदीया रेवइ पनवसाणा पण्णत्ता एगे एवमासु) ४ કોઈ એક ચોથે મતાન્તરવાદી કહે છે કે-અશ્વિની નક્ષત્રથી આરંભીને રેવતી સુધીના બધા નક્ષત્રોના ગણના કમથી ગણવામાં આવે છે. કેઈ એક ચે મતાવલમ્બી આ પ્રમાણે પિતાને મત જણાવે છે, (૪) (ને પુન ઘવાતા સ વિ of rશ્વત્તા મળી મારિયા uિળીજ્ઞાસાના પત્તા રે વાહંg) ૬ કઈ એક પાંચમે મતાન્તરવાદી પિતાને અભિપ્રાય આ પ્રમાણે કહે છે કે-નક્ષત્રોને ગણના કમ એ રીતે છે કે-બધા નક્ષેત્રે ભરણી નક્ષત્રથી આરંભીને અશ્વિની સુધીના ગણવામાં આવે છે. આનાથી જુદા પ્રકારથી કહેવું તે અયોગ્ય છે. આ પ્રમાણે મારો અભિપ્રાય છે. આ પ્રમાણે કે એક પાંચમા મતાન્તરવાદીનું કથન છે. (૫)
આ પ્રમાણે પાંચે મતાન્તરવાદીને જુદા જુદા પ્રકારના અભિપ્રાયનું પ્રતિપાદન કરેલ છે, મતસમૂહને સંગ્રહ આ પ્રમાણે છે-(૧) પહેલે કૃતિકાથી લઈને ભરણી સુધીના નક્ષત્ર ગણે છે. (૨) બીજે મધા નક્ષત્રથી લઈને અશ્લેષા સુધીના ગણે છે. (૩) ત્રીજો
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞતિ સૂત્રઃ ૧
૨૫૭