________________
સંસ્થાનકા નિરૂપણ
સંસ્થાના વક્તવ્યતા. શબ્દાર્થ-(વળ મંતે ! સંડાળા FUT?) હે ભગવન ! સંસ્થાન કેટલા કહ્યા છે? (જોયા! પંર સંઠાના પત્તા) હે ગૌતમ! પાંચ સંસ્થાન કહ્યા છે (i =) તેઓ આ રીતે (રિમં) પરિમંડલ (વ) વૃત્ત (તં) ત્રિકોણ–વ્યસ (૩ર) ચતુષ્કણ (બાયતે) અને આયત (લાંબા)
(રિમંઢાળું મંતે! સંડાળા સિકગા, સંજ્ઞા, અiા ?) હે ભગવાન! પરિમંડલ સંસ્થાન શું સંખ્યાત છે ? અસંખ્યાત છે ? અનન્ત છે? (ચમા ! નો સંક્ષિા , ને અવંત્રિકા
) હે ગૌતમ ! સંખ્યાત નથી, અસંખ્યાત નથી, અનંત છે (વં જાવ બારા) એજ રીતે આયત સુધી
(परिमंडलेणं भंते ! संठाणे किं संखेज्जपएसिए असंखेज्जपएसिए अणतपएसिए) ३ ભગવન્! પરિમંડલ સંસ્થાન શું સંખ્યાત પ્રદેશ છે, અસંખ્યાત પ્રદેશ છે અગર અનન્ત પ્રદેશી છે? (રોયમા! રિચ લંકાપgિ) કથંચિત્ સંખ્યાત પ્રદેશી (ચિ અલેજપત્તિ) કથંચિત્ અસંખ્યાત પ્રદેશી (ચિ લૉતપણિg) કથંચિત્ અનન્ત પ્રદેશી ( નવ વાય) એ પ્રકારે આયત સુધી કહેવું
(રિમા મતે ! સાથે સંપત્તિ વિં સન્નપાણીયા) હે ભગવાન ! સંખ્યાત પ્રદેશી પરિમંડલ સંસ્થાન શું સંખ્યાત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે? (અહંકાપો અસંખ્યાત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે? (ivસો) અનન્ત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે? (નોરમા ! સંગvaો, નો સંવેદનguસો નો અર્થાતyuતો) હે ગૌતમ ! સંખ્યાત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે, અસંખ્યાત પ્રદેશોમાં અવગાઢ નથી થતા, અનંત પ્રદેશમાં અવગાઢ નથી થતા (વુિં નાવ નાચતે) એજ પ્રકારે આયત સંસ્થાન સુધી (રિમંા મંતે! સંકાળે સંજ્ઞપરિણ, વિં સંવેકપરો , સંગપરા ગંતવાસો) હે ભગવન્! અસંખ્યાત પ્રદેશી પરિમં ડલ સંસ્થાન શું સંખ્યાત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે? અસંખ્યાત પ્રદેશોમાં અવગાઢ થાય છે? અગર અનન્ત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે? (યમ! સિય સંજ્ઞાણસો, સિય ગજવો, નો અivપલો) હે ગૌતમ ! કદાચિત્ સંખ્યાત પ્રદેશોમાં અવગાઢ થાય છે કદાચિત્ અસંખ્યાતપ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે. કિન્તુ અનન્ત પ્રદેશોમાં અવગાઢ થતા નથી (ઘઉં નાવ સાચલે) એજ પ્રકારે આયત સંસ્થાન સુધી (રિમંડળ મરેકંટાળે જળનવસિ િસંહેquો, અસંવેજ્ઞાણો, અળતાનો) હે ભગવન્! અનન્ત પ્રદેશી પરિમંડલ સંસ્થાન શું સંખ્યાતપ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે. અસંખ્યાત પ્રદેશોમાં અવગાઢ થાય છે. અગર અનન્ત પ્રદેશમાં અવગાઢ થાય છે? (ચમ ! સિય વિજ્ઞાણસોના, સિક
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૩
૬૨