________________
સમ્યગદ્રષ્ટિ એવં મિથ્યાદ્રષ્ટિવાલે જીવોં કે અલ્પબહુત્વ કા કથન
દૃષ્ટિદ્વાર વક્તવ્યતા
શબ્દા –(સળ મતે !) હે ભગવન્ ! આ (નીત્રાળું સમ્મટ્ટિીનું) સભ્યૠષ્ટિ જીવા (મિચ્છાટ્ઠિાન) મિથ્યાદ્રષ્ટિયા (સમમિટ્ટિીળું થ) અને સમ્ય સ્મિથ્યાદષ્ટિયામાં (થરે રેહિંતો) કાણુ કાનાથી (બળા વા વહેંચા વા તુલ્હા વા વિસેલાદિયા વા ?) અલ્પ, ઘણા, તુલ્ય અથવા વિશેષાધિક છે?
(ચોથમા) હે ગૌતમ! (સન્નોવાલીયા) ખધાથી ઓછા જીવ (સમ્માનિઋટ્ટિી) સમ્યક્ મિથ્યા દષ્ટિ અર્થાત્ મિશ્રષ્ટિ છે. (સટ્ટિી બ ંત મુળા) સમ્યગ્દષ્ટિ અનન્ત ગણા છે (મિચ્છવિટ્ટા બનંતનુળા) મિથ્યાસૃષ્ટિ અનન્ત ગણા છે ॥ ૧૩ ॥
હવે દૃષ્ટિની અપેક્ષાએ જીવાના અલ્પ બહુત્વની પ્રરૂપણા કરાય ટીકા — શ્રી ગૌતમ સ્વામી પ્રશ્ન કરે છેઃ-હું ભગવાન્ ! ૠષ્ટિ, મિથ્યાદૃષ્ટિઅને મિશ્રષ્ટિ જીવામાં કાણુ કોનાથી અલ્પ, અથવા વિશેષાધિક છે ?
છેઃ
આ સભ્ય ઘણા, તુલ્ય
શ્રી ભગવાન્ ઉત્તર આપે છે–ડે ગૌતમ ! બધાથી એછા જીવ સભ્યસ્મિથ્યા દૃષ્ટિ અર્થાત્ મિશ્ર સૃષ્ટિ વાળા છે, કેમકે મિશ્ર દૃષ્ટિને કાલ અન્ત હૂ માત્ર છે, એ કારણે પ્રશ્નના સમયે તે થાડાજ હાઈ શકે છે. તેમની અપેક્ષાએ સમ્યગ્દષ્ટિ અનન્તગણા છે, કેમકે સિદ્ધ અનન્ત છે અને તે સમ્યગ્દષ્ટિયામાં જ સમ્મિલિત છે. સમ્યગ્દષ્ટિચેાની અપેક્ષાએ મિથ્યાષ્ટિ અનન્તગણા છે, કેમકે વનસ્પતિકાયિક આદિ મિથ્યાયષ્ટિ સિદ્ધોથી પણ અનન્તગણા છે. નવમું ટિદ્વાર સમાપ્ત ૫ ૧૪૫
જ્ઞાની એવં અજ્ઞાની જીવોં કે અલ્પબહુત્વ કા કથન
જ્ઞાનદ્વાર વક્તવ્યતા
શબ્દા -(ર્ણનાં અંતે !) ભગવન્ ! આ (નીવાળું બામિળિયોાિળીન) આભિનિબેાધિક જ્ઞાની જીવા (મુચાળીi) શ્રતજ્ઞાનીએ (ૌદ્દિળાળીનું) અવધિ જ્ઞાનીયા (મળવજ્ઞવળાળીt) મન:પર્યાવજ્ઞાનીયા (જેવાળી ચ) અને કેવળજ્ઞાનીયામાં (જ્યરે જ્યરેનિંતો) કેણુ કાનાથી (બા વા વધુચા વા તુસ્રા વા વિસેાિ વા ?) અલ્પ, ઘણા, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે ?
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર :૨
૭૦
