________________
યિકામાં કાણુ કાના કરતાં અલ્પ છે? અને કાણુ કાની ખરાખર છે ? કાણુ કાનાથી વધારે છે ? અને કેણુ કાનાથી વિશેષાધિક છે. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે હે ગૌતમ ! આ બધામાં સૌથી ઓછા પ્રથમસમયવતી નૈરિયકા છે, અને તેના કરતાં અપ્રથમ સમય વતી નયિકા છે, તેઓ અસંખ્યાત ગણા વધારે છે. એજ પ્રમાણે પ્રથમ સમયવતી જે તિગ્યેાનિક જીવા છે. તેઓ સૌથી ઓછા છે. અને તેના કરતાં જે અપ્રથમવતી તિય ચૈાનિક જીવ છે તેએ અન તગણા વધારે છે. પ્રથમ સમયવતી મનુષ્ય સૌથી ઓછા છે. અને તેના કરતાં અપ્રથમસમયવતી જે મનુષ્ય છે તેઓ અસંખ્યાતગણા વધારે છે. એજ પ્રમાણે પ્રથમ સમયવતી જે દેવે છે તે અપ્રથમસમય વતી દેવિયાના કરતા અલ્પ છે. અને તેના કરતાં પણ અપ્રથમ સમયવતી જે દવા છે તેઓ અસંખ્યાતગણા વધારે છે.
ચાથા પ્રકારનું અલ્પ બહુત્વ આ પ્રમાણે છે.
'एएसि णं भवे पढमसमयनेरइयाणं पढमसमयतिरिक्खजोणियाणं पढमसमय मणूसाणं पढमसमयदेवाणं अपढमसमयणेरइयाण अपढमसमय तिरिक्खजोणियाणं અવઢમસમયમભૂસાળ ઊપમસમયેવાળું સિદ્ધાચચરેચરે' હે ભગવન્ આ પ્રથમ સમયવતી નૈરયિકામાં પ્રથમ સમયવતી તિય ચૈામાં પ્રથમ સમય વતી મનુષ્યામાં, પ્રથમ સમયવતી દેવામાં, અપ્રથમ સમયવતી નૈયિકામાં અપ્રથમ સમયવતિ તિય ચામાં અપ્રથમ સમયવર્તી મનુષ્યામાં, અપ્રથમસમય વતી દેવામાં અને સિદ્ધોમાં કયા જીવે કયા જીવાના કરતાં અલ્પ છે ? કયાવા કયાજીવાં કરતાં વધારે છે. કાણુ કાની ખરેખર છે ? અને કેણુ કાનાથી વિશેષાધિક છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-નોચના ! સવ્વસ્થોવા મસમય મળ્સા' હે ગૌતમ ! સૌથી એછા પ્રથમ સમયવતી મનુષ્ય છે, તેના કરતાં અપમસમગ્ર મજૂસ સં૦’ અપ્રથમ સમયવતી મનુષ્ય અસંખ્યાતગણા વધારે છે. તેના કરતાં ‘વઢમસમયનેરા સંલગ્નનુળા પ્રથમ સમયવતી નરયિકા અસંખ્યાતગણા વધારે છે. તેના કરતાં ‘વઢમસમય તેવા અસલેનનુળા' પ્રથમ સમયવતી` દેવા અસ`ખ્યાતગણા વધારે છે, તેના કરતાં ‘ઢમસમયતિલિનોળિયા સર્વેન્દ્રનુળા પ્રથમ સમયવતી તિચૈાનિક જીવા અસંખ્યાતગણા વધારે છે. તેના કરતાં ‘અવમસમયને ા બસવે મુળ' અ પ્રથમ સમયવતી નરયિકા અસંખ્યાતગણા વધારે છે. તેના કરતાં ‘અજમ સમય તેવા અસલેનનુળા' અપ્રથમ સમયવતી દેવા અસંખ્યાતગણા વધારે છે તેના કરતાં સિદ્ધા અનંતનુળા' સિદ્ધો અન તગણા છે. તેના કરતાં ‘વજન્મસમય તિવિષ્ણુનોળિયા અનંતનુળા' અપ્રથમ સમયવતી તિર્યંચૈાનિક જીવા અનંતગણુા વધારે છે. સે હૈં નવધા સવ્વનીવા આ પ્રમાણે આ નવ પ્રકારના સ જીવે કહેવામાં આવેલ છે. ! સૂ. ૧૫૩ ॥
જીવાભિગમસૂત્ર
४७७
