________________
સમવસરણ કા ઔર આનન્દગાથાપતિ કે વિચાર કા વર્ણન
મૂલને અર્થ– તy i ? મારે ઈત્યાદિ (૧૦) જ્યારે આનંદ ગાથાપતિને ખબર પડી કે રાજા જિતશત્રુ ભગવાનની પર્યું પાસના કરી રહ્યો છે, ત્યારે તેણે મનમાં એ પ્રમાણે વિચાર્યું “શ્રમણ ભગવાન મહાવીર યાવત વિચરી રહ્યા છે, અર્થાત સમવસ્ત્રત થયા છે, એ મહાન ફળપ્રદ છે, માટે હું જઉં યાવત પર્ય પાસના (સેવા) કરૂં” એ પ્રમાણે વિચારીને, સ્નાન કરીને, શુદ્ધ અને સભાને ૫ માંગલિક વસ્ત્ર ધારણ કરીને, અ૯પ પરન્તુ મૂલ્યવાન ભૂષણથી શરીરને ભૂષિત કરીને પિતાના ઘેરથી નીકળે. નીકળીને કુરંટના પુષ્પોની માળાથી યુક્ત, દાસ આદિએ ધરેલા છત્ર સહિત જનસમુદાયથી ઘેરાએલે આનંદ પગે ચાલતે ચાલતે વાણિજગ્રામની વચ્ચોવચ થઈને નીકળે. નીકળીને જ્યાં દૂતિપલાશ ચૌલ્ય હતું અને તેમાં)
જ્યાં પ્રમાણુ ભગવાન મહાવીર હતા ત્યાં તે આવ્યું. આવીને ત્રણવાર પિતાના સુખના જમણા ભાગથી આરંભીને પ્રદક્ષિણપૂર્વક વંદના નમસ્કાર યાવત પર્યું પાસના (સેવા) કરી. (૧૦) * ' ટીકાને અર્થ–જ્યારે આનદ ગાથાપતિએ રાજા જિતશતની પર્ય પાસના કરવાની વાત સાંભળી ત્યારે દ્વતિ પલાશ ચૈત્યમાં ભગવાન પધાર્યા હોવાની વાતને આશય દૂત આદિથી સમજીને તે એમ વિચાર કરવા લાગ્યું કે : આ પ્રમાણે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર, આદિકર—ધર્મની આદિ કરનારા, તીર્થકર-સાધુસાધ્વી શ્રાવક-શ્રાવિકારૂપ તીર્થન કરનારા, ઈત્યાદિ થાવત સિદ્ધિગતિ નામના સ્થાનને પ્રાપ્ત થનારા, પૂર્વ તીર્થકરોની પરિપાટીનું પરિપાલન કરતાં, કમશઃ એક પછી બીજા ગ્રામમાં વિચરતાં, અકસ્માત્ જ આ નગરની બહાર હતિ પલાણ વીત્યમાં પધાર્યા છે, એટલું જ નહિ પણ ત્યાં તેઓશ્રી બિરાજા પણ છે, અને દેવ મનુષ્યની પરિષદમાં ભવ્ય જીવોને ઉપદેશ આપવાને માટે સમવસૃત થયા (સેમેસર્યા છે. સંયમીઓની મર્યાદાને અનુસરીને ઉદ્યાનપાલ પાસેથી નિવાસ કરવાની આજ્ઞા લઈને, સત્તર પ્રકારના સંયમ અને બાર પ્રકારના તપથી આત્માને ભાવતા બિરાજમાન છે. એ પ્રકારના અરિહંત ભગવાનનનાં નામ
ત્ર સાંભળવાથી પણ મહાફળ થાય છે તે પછી તેમની સમક્ષ જવાની અને વંદનનમસ્કાર–વાર્તાલાપ અને સેવા કરવાની તે વાત જ શી ? માટે હું પણ ત્યાં જાઉં અને “યાવ” અર્થા– ‘શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને વંદના નમસ્કાર કરૂં, અયુત્થાન આદિ નિરવદ્ય કિયાએ કરીને સત્કાર કરૂં, મનેગપૂર્વક અતિ ભગવાનનું
ગ્ય વાકય પ્રવેગ આદિ વડે સંમાન કરૂં, કમજન્ય બધી ઉપાધિઓ, વ્યાધિઓ, પીડાઓથી રહિત હઈને મોક્ષને પ્રાપ્ત કરાવનાર, અથવા જ્ઞાનાદિ–રત્નત્રયરૂપ મોક્ષમાર્ગનો ઉપદેશ આપીને સંસારી જીને જન્મ જરા આદિ રોગોથી મુક્ત કરનાર-(વસ્ત્રા) કલ્યાણરૂપ, સમસ્ત હિતરૂપ હોવાથી સંસારસાગરથી પાર ઉતારનાર હોવાથી અથવા અજરતા અમરતા આદિ ગુણોથી ભૂષિત કરનારા–મેક્ષને
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
૩૧