________________
વીર શબ્દ કા અર્થ મેક્ષના અનુષ્ઠાન (સાધના) માં જે પરાક્રમ કરે છે, અથવા જે ચાર ઘનઘાતી કર્મરૂપ રજ (કચરા) ને હઠાવી દે છે, અથવા જે પ્રાણીઓને સંયમાદિ અનુષ્ઠાનમાં વિશેષ રૂપે પ્રેરિત કરે છે, તેને “વીર’ કહે છે. જે વીરમાં વીર અર્થાત્ મહાન વીર હોય તેને “મહાવીર’ કહે છે, અર્થાત વર્ધમાન સ્વામી.
જાવ” (યાવત) શબ્દથી “મારૂ, તિથી , સ ળ, કુરિયુત્તમેળ, કુરિસરળ, पुरिसवरगंधहत्थिणा, लोगुत्तमेणं, लोगनाहेणं, अभयदयेणं, चक्खुदयेणं, मग्गदयेणं, सरणदयेणं, जीवदयेणं, बोहिदयेणं, धम्मदएणं, धम्मदेसियेणं, धम्मनायगेणं, धम्मसारहिणा धम्मवरचाउरंतचककवट्टिणा' ઇત્યાદિ વિશેષણનો સંગ્રહ સમજ. એ પદ્યનું (ગુજરાતી) વ્યાખ્યાન મારી રચેલી આવશ્યક સૂત્ર ની મુનિષિણી ટીકા (ના અર્થ)માં જોઈ લેવું બધાં કર્મોને ક્ષય કરીને જે સિદ્ધિગતિને પ્રાપ્ત થયા છે.
બારહ અંગો કે નામ જેના દ્વારા, ભગવાને નિરૂપે અર્થ, પ્રકટ અથવા પ્રાપ્ત થાય છે તેને અંગ કહે છે તે અંગ બાર છે. જેમ પુરૂષની–બે પગ, બે પિડી, બે જાંગ, બે પડખાં, બે ભુજાઓ, એક ગરદન અને એક મસ્તક એમ બોર અંગેથી અભિવ્યકિત (પ્રકટપણું), દીપ્તિ (પ્રકાશ) અને ઉપલબ્ધિ (પ્રાપ્તિ) થાય છે, તેમ શ્રતરૂપી મહાપુરુષના પણ આચારાંગ આદિ બાર અંગે છે.
એમાંનું પહેલું (૧) આચારાંગ જમણુ પગની સમાન, બીજું (૨) સત્ર, કૃતાંગ ડાબા પગના સમાન, ત્રીજુ (૩) સ્થાનાંગ જમણી પીંડી સમાન, ચોથુ () સમવાયાંગ ડાબી પીંડી સમાન, પાંચમું (૫) ભગવતી અંગ જમણી જાંગ સમાન, (૬) જ્ઞાતાધર્મકથાંગ ડાબી જાંગ સમાન, સાતમું (૭) ઉપાસકદશાંગ જમણા પડખા સમાન, આઠમું (૮) અંતકૃદ્ધશાંગ ડાબા પડખા સમાન, નવમું (૯) ઔપપાતિક અંગ જમણી ભુજા સમાન, દસમું (૧૦)પ્રશ્નવ્યાકરણ અંગ ડાબી ભુજા સમ ન, અગીઆરમું (૧૧) વિપાકસૂત્ર ગરદન સમાન અને બારમું (૧૨) દૃષ્ટિવાદ મસ્તક સમાન છે.
સુધર્મા સ્વામી ઔર જખ્ખસ્વામી કે પ્રશ્નોત્તર
દુર્ગતિમાં પડતાં પ્રાણીઓને જે આશ્રય આપે. અથવા દુર્ગતિમાં પડેલા ને ઉદ્ધાર કરીને જે શુભ સ્થાનમાં ધારણ કરે તેને ધર્મ કહે છે. જે કથાઓમાં ધર્મની પ્રધાનતા હોય છે. તેને “ધર્મ કથા' કહે છે. “જ્ઞાતાને અર્થ ઉદાહરણ છે
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
