________________
સાલપુત્ર કી દેવકૃત ઉપસર્ગ કા વર્ણન
દીક્ષાર્થ-તપ ' ઇત્યાદિ. એ પ્રમાણે શુકડાલપુત્ર શ્રાવકને વિવિધ પ્રકારનાં શીલા આદિ પાલન કરતાં યાવત્ આત્માને ભાવિત (સંસ્કારયુક્ત) બનાવતાં ચૌદ વર્ષ વ્યતીત થઈ ગયાં. પંદરમું વર્ષ જ્યારે ચાલતું હતું, ત્યારે પૂર્વ રાત્રિના ઉત્તરાર્ધ ભાગમાં યાવત પૌષધશાળામાં શ્રમણ ભગવાન મહાવીરની અતિ નિકટની ધર્મપ્રજ્ઞપ્તિ
સ્વીકારીને શકહાલપુત્ર વિચરવા લા. (૨૨૩) પછી પૂર્વ રાત્રિના ઉત્તરાર્ધ કાળે તેની સમીપે એક દેવતા આવે. (૨૨૪). તે દેવ નીલ કમળના જેવી વાત તલવાર લઈને તેને કહેવા લાગે ચુલનીપિતા શ્રાવકની પેઠે તે દેવતાએ બધા ઉપસર્ગો કર્યા. વિશેષતા એટલી જ હતી કે તેણે પકડાલપુત્રના પ્રત્યેક પુત્રના માંસના નવ-નવ ટુકડા કર્યા, યવત્ સૌથી નાના પુત્રને પણ મારી નાખે, અને શક્કાલપુત્રના પર માંસ-લેહી છાંયાં. (૨૨૫) તેપણ શકડાલપુત્ર શ્રામણોપાસક નિર્ભય યાવત વિચરતે રહે. (૨૨૬). દેવતાએ એને નિર્ભય જોઈને ચોથી વાર પણ કહયું. ”હે શકડાલપુત્ર શ્રાવક ! તને ચાહનારા ! યાવત તું શીલ આદિને ભંગ નહિ કરે, તે તારી આ ધર્મમાં સહાયતા દેનારી, ધર્મની વિદ્ય અર્થાત્ ધર્મને સુરક્ષિત રાખનારી ધર્મના અનુરાગથી રંગાયેલી, દુઃખ સુખમાં સમાનરૂપે સહાયતા કરનારી જે અનિમિત્રા ભાર્યા છે તેને તારે ઘેરથી લાવું છું, અને તારી જ સામે તેને ઘાત કરું છું એને મારીને નવ ટુકડા કરીશ અને આંધણથી ભરેલી કઢાઈમાં ઉકાળીશ. પછી એ માંસ અને લેહી તારા શરીર છાંટીશ, જેથી તે અત્યંત દુઃખિત થઈને થાવત્ મરી જઈશ.” (૨૨૭) દેવતાની આવી અત્યંત ભયંકર વાત સાંભળીને પણ શકડાલપુત્ર ભયભીત ન થયે યાવત્ વિચરતે રહયે (૨૨૮) ત્યારે દેવતાએ બીજીવાર અને ત્રીજીવાર પણ એજ વાત કહી. એ પ્રમાણે એ દેવતાએ બે ત્રણ વાર કહ્યા છતાં શકપાલપુત્ર શ્રાવકે મનમાં વિચાર્યું, કે જે પ્રમાણે ચુલની પિતાએ વિચાર્યું હતું કે,” એણે મારા મેટા, વચેટ અને નાના પુત્રને મારી નાખે મારા શરીરે લેહી માંસ છાંચ્યાં હવે મારી અગ્નિમિત્રા ભાર્યા કે જે મારા સુખદુ:ખમાં સમાન રૂપે સહાયક છે. તેને પણ ઘેરથી લાવીને મારી જ સામે મારી નાખવા ઈચ્છે છે. એ પુરૂષને પકડી લે એ જ ઠીક છે. એમ વિચારીને તે ઉઠે. આગળની કથા બધી ચલનીપિતાની પેઠે જ છે. વિશેષતા એ છે કે–એને કેલપહલ એની પત્ની અનિમિત્રાએ સાંભળ્યો અને અગ્નિમિત્રાએ જ બધી વાત કહી. બાકીની બધી વાતે ચુલની પિતાની પેઠે જ સમજવી. વિશેષતા એટલી છે કે શકડાલપુત્ર અરૂણભૂત વિમાનમાં ઉત્પન્ન થઈને ચાવત મહાવિદેહ ક્ષેત્રે સિદ્ધ થશે. (૨૩૦)
નિક્ષેપ પૂર્વવત સાતમા અંગઉપાસકદશાના સાતમા અધ્યયનની અગાસંજીવની
નામક વ્યાખ્યાનો ગુજરાતી-ભાષાનુવાદ સમાપ્ત. (૭)
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
૧૨૩