________________
સદ્દાલપુત્ર કા વર્ણન
સાતમું અધ્યયન દીક્ષાર્થ-રાજુ' ઇત્યાદિ પિલાસપુર નામનું નગર, સહસામ્રવન ઉદ્યાન, અને જિતશત્રુ રાજા હતે. (૧૮૦). એ પિલાસપુર નગરમાં સદાલપુત્ર નામને કુંભાર રહેતો હતો. એ આજીવિક (ગશાળ) ના મતને અનુયાયી શ્રાવક હતા એ શાળના સિદ્ધાન્તમાં-અર્થને સાંભળવાથી લબ્ધાર્થ, અર્થને ધારણ કરવાથી ગૃહીતાર્થ, સંશયયુકત વિષયને પ્રશ્ન કરવાથી પૃષ્ટાર્થ, ઈર્ઘભૂત અર્થની પ્રાપ્તિ થવાથી વિનિશ્ચિતાઈ અને તે અર્થને જાણી લેવાથી અભિગતાર્થ હતે. એની રગ-રગમાં ગોશાળના સિદ્ધાન્તને પ્રેમ અને અનુરાગ ભર્યો હતે.
હે આયુમન! એ આજીવિક સિદ્ધાન્ત જ અર્થ છે, એ જ પરમાર્થ છે, અને બીજા બધા અનર્થ છે.” એ પ્રમાણે આજીવિકા મતે કરીને પિતાના આત્માને ભાવિત કરતે તે વિચરતો હતે. (૧૮૧)
રીજાથે- “તvi-ઇત્યાદિ આજીવિકના ઉપાસક સદાતપુત્ર પાસે એક કરોડ સેનિયા ખજાનામાં હતા, એક કરોડ વેપારમાં લગાડયા હતા અને એક કરોડ લેણ-દેણમાં રેકેલા હતા. તેની પાસે દશ હજાર ગેવર્ગનાં પશુઓનું એક ગેકુળ હતું. (૧૮૨). આજીવિકપાસક સાલપુત્રને અગ્નિમિત્રા નામની પત્ની હતી. (૧૮૩) એ સદાલપુત્રની પિલાસપુરની બહાર પાંચસે કુંભારની દુકાને હતી. એ દુકાનમાં કામકાજની ખૂબ ધમાલ રહેતી હતી કોઈને ભતિ દ્વવ્યરૂ૫), કેઈને ભેજન અને કેઈને વેતન આપવામાં આવતું હતું. તેઓ રોજ (પ્રભાત થતાંજ) જળ ભરવાના ઘડા, ગાડવા, થાળી, ઘડા, નાની ઘડીઓ, કળશ્યા, માટલાં, ફૂંજા, તથા ઉષ્ટ્રિકા (તેલ આદિ ભરવાનાં મોટાં વાસણ) બનાવતા હતા. બીજા ઘણા ભૂતિ ભેજન અને વેતન લેનારાએ જ પ્રભાતમાં ઘડા વગેરે દ્વારા સડક પર બેસી આજીવિકા કમાતા હતા (૧૮૮૪).
દેવ કા પ્રાદુભાવ (પ્રકટ) વર્ણન
ટીમાર્થ-તy of–ઈત્યાદિ એ આજીવિકે પાસક સદ્દલપુત્ર એકવાર બપોરને સમયે અશોકવનરાજિમાં ગયે. ત્યાં મખલિપુત્ર શાળની સમીપની ધર્મપ્રજ્ઞપ્તિ સ્વીકારી વિચરવા લાગે. (૧૮૫). ત્યારબાદ સદાલપુત્રની સામે એક દેવ પ્રકટ થયા. (૧૮૬). આકાશમાં રહીને નાની નાની ઘટડીઓવાળાં ઉત્તમ વસ્ત્રો પહેરીને તે તેને કહેવા લાગ્યાઃ “હે દેવાનુપ્રિય! અપ્રતિહત જ્ઞાન-દર્શનના ધારક, ભૂત-ભવિષ્યવર્તમાનના જ્ઞાતા, અહંત, જિન, કેવલી, સર્વદશી, ત્રણે લેક જેનું એકાગરૂપે
ઉપાશક દશાંગ સુત્ર
૧૧૪
