________________
હવે ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે-નરૂ સંમી ૩૦ નિહષરે हिंतो उववज्जेति जात्र किं पज्जतएहिं तो उववज्जंति अपज्जत्तए वि० उववज्जंसि डे ભગવત્ જો તે પૃથ્વીકાયિક જીવ અસ’જ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિય ચામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે, તેા શું તે જલચરામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? કે સ્થલચરામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? કે ખેચરામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે- ગૌતમ ! તે જલચરામાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે, સ્થલચરામાંથી પણ આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે, અને ખેચરામાંથી પણ આવીને આ ઉત્પન્ન થાય છે ફરીથી ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવુ' પૂછે છે કે-નક્ તિો! સ્રાવ સiત્તિ' હે ભગવન્ જો તે પૃથ્વીકાયિકજીવ જલચરામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? તે શું તે પર્યાપ્તક જલચરામાંથી આને ઉત્પન્ન થાય છે ? કે અપર્યાપ્તક જલચરામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે હું ગૌતમ ! તે પૃથ્વીદાયિક છત્ર પર્યાપ્તક જલચર વિગેરેમાંથી આવીને પશુ ઉત્પન્ન થાય છે અને અપાઁપ્તક જલચર વિગેરેમાંથી આવીને પણ ઉત્પન થાય છે. ફરીથી ગૌતમસ્વામી પ્રભુને પૂછે છે કે-‘અનિયંવિંયિત્તિરિયલનોબિલ છાં મ ંન્ને !' હે ભગવન્ અસ'ની પંચેન્દ્રિય તિય ચર્ચાનિક ‘ને મનિષ પુર્વી રૂપસુ જીવનન્તિત્ત' કે જે પૃથ્વિીકાયિકામાં ઉત્પન્ન થવાને ચાગ્ય છે, ત્તે ાં અંતે 1 વચાવિત્તુ છત્રવĒતિ' હે ભગવન્ તે કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વીકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-‘નોયમાં ! ફોનું મસોમુકુત્ત જોતેનું વાવીષયાણલક્ષ્ય જઘન્યથી તે એક અતસુ હૂતેની સ્થિતિવાળા પૃથ્વીકાયિકામાં અને ઉત્કૃષ્ટથી ૨૨ ખાવીસ હજાર વર્ષની સ્થિતિવાળા પૃથ્વીકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. પ્ર. ‘તે Ō મતે ગૌવ॰' હે ભગવન તે જીવે એક સમયમાં પૃથ્વીકાયિકામાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉત્તર હૈ ગૌતમ 1 ‘Ë ફેલવ' જે પ્રમાણે એ ઇંદ્રિય જીવના ઔધિક ગમમાં પરિમાણુ, ઉત્પાત વિગેરેની પ્રાપ્તિ રૂપ લબ્ધિનું કથન કર્યુ છે, એજ પ્રમા ગ્રેન કથન શ્માના સંબંધમાં પણ સમજવું' અર્થાત્ એક સમયમાં તેઓ કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના એજ ઉત્તર છે કે-જઘન્યથી એક અથવા બે અથવા ત્રણ જીવા ઉત્પન્ન થાય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી સખ્યાત અને અસંખ્યાત ઉત્પન્ન થાય છે. આ પંચેન્દ્રિય તિય ચ ચેાનિક જીવા સેવાત સહનનવાળા હાય છે. વિગેરે રૂપનું` તમામ કથન અહિયાં બે ઇન્દ્રિયવાળા જીવના કથન પ્રમાણે સમજવું, પરંતુ અહિયાં આ કથનમાં બે ઈન્દ્રિય જીવના પ્રકરજીનાં
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૫
૨૮
