________________
પુદ્ગલકે સમ્પ-નિષ્કપત્રકાનિરૂપણ
“માનુગા નું મંતે! f an નિરણ” ઈત્યાદિ
ટીકાર્ય–આ સૂત્રપાઠ દ્વારા શ્રીગૌતમસ્વામીએ પ્રભુશ્રીને એવું પૂછયું છે કે-હે ભગવન પરમાણુપુલ શું સેજ-યક હોય છે ? અથવા નિરજઅકપ ચલન કિયા વિનાનું હોય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-જોયા!” હે ગૌતમ ‘fહચ પણ ઘર નિg પરમાણ પલ કોઈવાર સમ્પ હોય છે અને કેઈવાર કમ્પ વિનાનું એટલે કે અકમ્પ હોય છે. “પ કાર અiાપતિ પરમાણુ પુલના કથન પ્રમાણે બે પ્રદેશવાળા સ્કંધથી લઈને અનંતપ્રદેશોવાળા સ્કંધ સુધીના સ્કંધે કઈવાર સકમ્પ હોય છે. અને કેઈવાર અકમ્પ-કમ્પ વિનાના પણ હોય છે.
મારાજા મરે! લવ સેવા નિયા” હે ભગવન સઘળા પરમાણુ પગલે શું સકંપ હોય છે ? અથવા અકલ્પ હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી કહે છે કે-જો” હે ગૌતમ! “રેવા વિ નિરયા વિ” પરમાણુપુલે સિજ-ચલન વિગેરે ધર્મ સહિત પણ હોય છે. અને નિરજ-ચલન વિગેરે ધર્મ વિનાના હોય છે. “ga નાવ ગત વિચા’ આજ પ્રમાણે યાવત અનંતપ્રદેશાવાળા કંધે પણ સેજ-ચલનક્રિયા વિગેરે ધર્મવાળા હોય છે, અને નિરજ-ચલન વિગેરે ધર્મ વિનાના પણ હોય છે. “તમારો અંતે !
#ાઇ દેવદિવાં હો હે ભગવન પરમાણુ પુદ્ગલે કેટલા કાળ સુધી સકમ્પ હોય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કેજોયા!” હે ગૌતમ! “નૈf pવ સમર્થ, વોગ માવઢિયા અસંવેરૂમા પરમાણુ પુદ્ગલ જઘન્યથી એક સમય સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી એક આવલિકાના અસંખ્યાતમાં ભાગ સુધી કમ્પ હોય છે. “પરમgવોn vi મં! નિg વાઢમો ગત્તિ હો હે ભગવન્ પરમાણુપુદ્ગલ કાળની અપે. &ાથી કેટલા કાળ સુધી અકલ્પ હોય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે-જયમા ” હે ગૌતમ! “Sજો ઘર બચે ૩Boi અન્ન ઘા પરમાણુપગલે જઘન્યથી એક સમય સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી અસંખ્યાત કાળ સુધી નિરેજ-અકમ્પ-ચલનાદિ ધર્મ વિનાના હોય છે. “gવં જાવ તપણિg” આજ પ્રમાણે યાવત્ બે પ્રદેશવાળા સ્કંધથી લઈને અનંતપ્રદેશેવાળા સુધીના સ્કંધે જઘન્યથી એક સમય સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી આવ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૫
૨૬૫
