________________
અને એક ને ષકથી સમર્શત કહેવાય છે. જે ને નેહા નેજોડુિં અહિં કાળા વવિનંતિ છે ને નેવા જશેઠુિં મળિયા’ જે નૈરયિક અનેક ષટકની સંખ્યામાં પ્રવેશ કરે છે, તે નૈરયિકે અનેક ષટ્રક સમજીત કહેવાય छ. 'जेणं नेरइया एगेहि छक्केहि अन्नेण य जहन्ने णं एक्केण वा दोहिवा, तीहि वा, उनकोसेणं, पंचएणं पवेसणएणं पविसंति, ते णं नेरइया छक्केहि य નો અરળ સમરિકા વ જે નરયિક અનેક ષકથી તથા જઘન્યથી એક અથવા બે અગર ત્રણ પ્રવેશનકથી અને ઉત્કૃષ્ટથી પાંચ પ્રવેશનકથી પ્રવેશ કરે છે, તે નિરયિકે અનેક ષટ્રક તથા એક ને ષટ્રક સમજીત કહેવાય છે. “શે કેળè i વેવ કાર કિરવા વિ” તે કારણે હે ગૌતમ મેં એવું કહ્યું છે કે નરયિકે ષક સમજીત, ને ષક સમજીત, અનેક પકેથી સમજીત, તથા અનેક ષોથી અને અનેક ને પકેથી સમજીત પણ છે. pક જાવ ળિયામા' એજ રીતે તેઓનું કથન યાવત્ સ્વનિતકુમાર સુધીમાં સમજી લેવું. અર્થાત્ જે રીતે ષક અને ને ષક વિગેરે પાંચ વિકલ્પથી નારકેને સમત (ઉત્પન્ન થનારા કહ્યા છે, એજ રીતે અસરકુમારથી લઈને સ્વનિતકુમાર સુધીના જીવ ષક અને ને ષટૂંક વિગેરે પાંચવિકલ્પથી સમજીત જ હોય છે. તેમ સમજી લેવું. એકેન્દ્રિય છે અસંખ્યાત અવસ્થામાં જ પ્રવેશ કરે છે, તેથી તેઓ અનેક ષકથી સમજીત તથા અનેક પકેથી અને એક ને ષટ્રકથી સમર્થત હોય છે. તેથી અહિયાં આ બે વિકલને જ સંભવ છે. આજ ભાવ લઈને હવે સૂત્રકાર આ વિષયને પ્રશ્નોત્તરના રૂપથી સ્પષ્ટ કરે છે. ગૌતમસ્વામી પ્રભુને પૂછે છે કે-“પુવી નવા પુછr' હે ભગવન પૃથ્વીકાયિક જીવે શું ષક સમજીત હોય છે? ૧ અથવા ને પક સમજીત હોય છે? ૨ અથવા એક ષકથી અને એક થકથી સમજીત હોય છે? ૩, અથવા અનેક પકેથી સમજીત હોય છે ? ૪ અથવા અનેક ષથી અને એક ને પકથી સમજીત હોય છે? ૫, આ પ્રશ્નોના ઉત્તરમાં પ્રભુ એ અભિપ્રાયથી કે પૃથ્વિકાયિકેને પાંચ વિકલ થતા નથી પરંતુ ચોથો અને પાંચમે એમ બે જ વિકલ્પો હોય છે. એ પ્રમાણે કહે છે. “જોમાં પુત્રવીવાર તો છાજિયા' હે ગૌતમ પૃથ્વીકાયિક જીવ ષક સમજીત હોતા નથી અને તે ષક સંમત હોતા નથી એક ષક અને એક ને ષકથી પણ સમજીત પણ લેતા નથી, પરંતુ તેઓ “હિં
અનેક ષથી સમજીત હોય છે. એ પ્રમાણેને ચે. વિકલપ અહિંયા. બને છે, તથા “ઝરિ નો જીજે ૨ વમઝિયા વિ' અનેક પકેથી અને એક નો ષકથી તેઓ સમજીત હોય છે, એ આ પાંચમે વિકલ્પ પણુ બને છે,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૪
४४