________________
ચેાગ્ય છે, તે કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા નાગકુમારામાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હૈ ગૌતમ ! તે જધન્યથી દસ હજાર વર્ષની સ્થિતિવાળા નાગકુમારોમાં અને ઉત્કૃષ્ટથી પક્ષ્ચાપમના અસખ્યાતમાં ભાગપ્રમાણુ સ્થિતિવાળા નાગકુમારામાં ઉત્પન્ન થાય છે. આ રીતે હે ભગવન્ તે જીવા એક સમયમાં ત્યાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે ? વિગેરે તમામ પ્રશ્નો અને તેના ઉત્તરી પર્યાપ્ત અસરી પંચેન્દ્રિય તિયાઁચ ચેાનિવાળા પ્રકરણમાં કહ્યા પ્રમાણે જ સમજવું. એ માટે નાય સન્નિત્તિ' એ પ્રમાણે સૂત્રકારે કહ્યું છે. વિશેષપણુ` કેવળ એટલુ જ છે કે-તે પ્રકરણમાં જ્યાં જ્યાં નારક એ પ્રમાણેનું પદ આપવામાં આવ્યુ. હાય ત્યાં ત્યાં આ પ્રકરણમાં નાગકુમા૨ ૫ મૂકીને સમગ્ર પ્રકરણુ અહિં સમજી લેવું.
હવે ગૌતમસ્વામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે—s. "સિiિિચત્તિવિષ્ણુ કોળિતો જીવન તિ' હે ભગવન્ જો નાગકુમારો સની પચેન્દ્રિય તિય સ્રોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે, તેા શું તેએ સંવે વાન્નાય૦' અસંવે નવાસાચ૦' સખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સ'ની પંચેન્દ્રિય તિય ચામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે કે- અસખ્યાત વષઁની આયુષ્યવાળા સન્ની ૫'ચેન્દ્રિયતિય "ચામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-નોયમા !” હૈ ગૌતમ ! સવજ્ઞાાય૦ અન્ન છે વાસાક૨૦ ૧૦’ તેએ સંખ્યાત વષઁની આયુષ્યવાળા સન્ની પોંચેન્દ્રિય તિય ચામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે તથા અસખ્યાત વની આયુષ્યવાળા સ'ની પ'ચેન્દ્રિય તિય ચામાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે. હવે ગૌતમસ્વામી પ્રભુને ફરીથી એવું પૂછે છે કે-‘અલ'લે વાત્તાત્રય સન્નિિિતિવિજ્ઞોનિપ્′′મળે !' હું ભગવન્ અસંખ્યાત વષૅ ની માયુંષ્ય વાળા સન્ની પાંચેન્દ્રિય તિય ઇંચ ને વિજ્જ્ઞાનમારેલુ લયગ્નિજ્ઞ' જે નાગકુમારામાં ઉત્પન્ન થવાને ચેાગ્ય છે, તે નમસ્તે ! કેવચાટ્રિપન્નુ ચોક્કા' તેએ ટેટલા કાળની સ્થિતિવાળા નાગકુમારામાં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-નોચમાં ! હે ગૌતમ ! ‘બન્નેનું સવારસલ॰' જધન્યથી દસ હજાર વર્ષની સ્થિતિવાળા નાગકુમારામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉત્કૃષ્ટથી કઇંક એ છા એ પત્યેાપમની સ્થિતિવાળા નાગકુમારામાં ઉત્પન્ન થાય છે. અહિયાં જે કંઇક એછા એ પચેાપમ એવું કહેલ છે તે ઉત્તરના નાગકુમારનિકાચાને ઉદ્દેશીને કહ્યુ` છે, કેમકે- ઉત્તર દિશાના નાગકુમાર નિકાચેમાં ઉત્કૃષ્ટથી કઈક આછી એ પળ્યેાપમની સ્થિતિ હાય છે. કહ્યુ પણ છે કે વાળિવિચક્રિય તો ?જૂનુત્તરિત્ઝાળ દક્ષિણ દિશાના નાગકુમારોની સ્થિતિ દોઢ પલ્યાપમની છે. અને ઉત્તર દિશાના નિકાયાની સ્થિતિ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
૧૮૧
