________________
આ રીતે ચેથા ગામમાં કહેલ કથન અહિયાં કયાં સુધીનું ગ્રહણ કરવું જોઈએ. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં કહ્યું છે કે-વાવ ઢાળ' અર્થાત સંહનન દ્વારથી લઈને “ક્ષાઢાળે” આ સૂત્ર કથન સુધીનું કથન અહિયાં ગ્રહણ કરીને કહેવું જોઈએ તથાચ ભાવની અપેક્ષાએ જઘન્યથી બે ભને ગ્રહણ કરતાં સુધી અને ઉત્કૃષ્ટથી આઠ ભને ગ્રહણ કરતાં સુધી તે જઘન્ય સ્થિતિ વાળે પંચેન્દ્રિય
નિવાળે જીવ એ તિર્યંચગતિનું અને નારકગતિનું સેવન કરે છે. અને એટલાજ કાળ સુધી તે તેમાં ગમના ગમન-અવર જવર કર્યા કરે છે, એ જ રીતે તે કાળની અપેક્ષાએ “કાજોળ સામં સંતોમુત્તમદમયિં ઓછામાં ઓછા એક અંતર્મુહુર્ત અધિક એક સાગરેપમ સુધી અને અધિકથી અધિક એટલે કે વધારેમાં વધારે જોશેનું જરા સાળામા શહિં' ચાર અંતમુહૂર્ત અધિક ચાર સાગરોપમ સુધી એ તિર્યંચગતિ અને નારગતિનું સેવન કરે છે. અને તેમાં ગમનાગમન-અવર જવર કર્યા કરે છે.
આ રીતે આ છઠ્ઠો ગમ છે. આ રીતે જઘન્ય આયુવાળા પંચેન્દ્રિયતિર્યંચની રત્નપ્રભા વિગેરેમાં ઉત્પત્તિનું કથન કરીને હવે સૂત્રકાર ઉત્કૃષ્ટ આયુવાળા તિયાની રત્નપ્રભા વિગેરે નરકમાં ઉત્પત્તિને પ્રકાર બતાવવા માટે “
વોટ્રિપ પssaહંગવાલા શનિજિંચિતિરિવહasોશિપ મં” આ સૂત્રપાઠ દ્વારા ગૌતમસ્વામી પ્રભુને પૂછે છે કે હે ભગવન ઉત્કૃષ્ટ કાળની સ્થિતિવાળો સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ નીવાળે જીવ કે જે પર્યાપ્ત સખ્યાત વર્ષની આયુવાળ હોય છે, જે વિત્ત રચનcqમાપુઢવીને રૂરાવત્તિ ' જે રત્નપ્રભા પૃથ્વીના નૈરયિકમાં ઉત્પન્ન થવાને ગ્ય હોય છે, “ જો મંતે ! વાઘ
દિપણુ રવાના ” હે ભગવન તે કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા નરયિકોમાં ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-“જો મા ! કળે રવાદારૃ' હે ગૌતમ તે જીવ જઘન્યથી જેમની સ્થિતિ દસ હજાર વર્ષની હોય એવા નારકોમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી જેઓની સ્થિતિ “જ્ઞાન” એક સાગરોપમની છે. એવા તે નારકમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
હવે ગૌતમસ્વામી ફરીથી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે-“જે ળ મરે! 9ીના ! gm તમg' હે ભગવન ઉત્કૃષ્ટ કાળની સ્થિતિવાળા પર્યાપ્ત અસંખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળી સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિય ચ નિવાબે જીવ રત્નપ્રભા વિગેરે નરકામાં એક સમયમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે
-'अवसेसो परिमाणादीओ भवादेसपज्जवसाणो एएसिं चेव पढमगमओ જો હે ગૌતમ! ભવાદેશના કથન સુધી પરિમાણ વિગેરે સંબંધી સઘળે કથન પહેલા ગામમાં કહ્યા પ્રમાણે અહિયાં કહી લેવું, જેમ કે–તે જ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
૧૩૨
