________________
પરમાણુ - પુગલકે સ્વરૂપ કાનિરૂપણ
પરમાણુ પુદ્ગલને વિશેષ ખુલાસો “પરમાણુ પ vi મતે ! ” ઇત્યાદિ
સૂત્રાર્થ–(પરમાણુ પોતof મંતે ! gય, વેરૂ, ગાવ નં ૪ મા વરિના? હે ભદન્ત ! શું પરમાણુ પુલ સામાન્ય રૂપે કરે છે? વિશેષ રૂપે કંપે છે ખરું? શું તે ઉલ્લેપણ-અવક્ષેપણ, નીચે આવવું આદિ ભાવ રૂપે પરિણમે છે? (गोयमा! सिय एयइ, वेयइ जाव परिणनइ, सिय णो एयइ जाव णो परिणमई) હે ગૌતમ ! કયારેક પરમાણુ પુદ્ગલ કંપિત થાય છે, કયારેક વિશેષ કપિત પણ થાય છે, અને કયારેક તે તે ભાવરૂપે પરિણમે છે, ક્યારેક તે કંપિત થતું નથી, વિશેષ કંપિત થતું નથી અને તે ભાવરૂપે પરિણમતું પણ નથી. (gamત્તિ મને ! બે ઘચ, જ્ઞાવ વનિમરૂ?) હે ભદન્ત ! બે પ્રદેશ વાળ સ્કન્ધ શું કંપિત થાય છે? અને તે તે ભાવરૂપે પરિણમે છે? (નોની વિર ચા, રાક વાળમા) હે ગૌતમ! કયારેક તે કંપિત થાય છે અને તે ભાવરૂપે પરિણમે છે, (દિર ળો ચ, નવ નો પરિગમ) કયારેક તે કંપિત પણ થતું નથી અને તે તે ભાવરૂપે પરિણમત પણ નથી. (ઉત્તર રે દારૂ, સિચ તેણે નો પ્રય) કયારેક તેને એક દેશ (ભાગ) કપિત થાય છે, અને એક દેશ કંપિત થતો નથી. (તિcqgિ of મંતે ! વરૂ૦) હે ભદન્ત ! શું ત્રણ પ્રદેશવાળો અંધ કંપે છે ખરો? (જોમ સિચ , હિર નો , ઉપર તેણે દારૂ, નો તેણે શરૂ) હે ગૌતમ! તે કરે છે પણ ખરે અને નથી પણ કંપત-ક્યારેક તેને એક દેશ જ કંપે છે અને કયારેક એક દેશ પણ કપતો નથી. ( સિય રે પચરૂ, નો ફેલા ચંતિ) કયારેક તેને એક દેશ કંપે છે અને અનેક દેશ કંપતા નથી, (શિવ તા ચંતિ, નો તેણે ચિર) કયારેક તેના અનેક દેશ કંપે છે, એક દેશ કંપતું નથી. (ઘડવા િof મતે! વંધે
૬) હે ભદન્ત ! ચાર પ્રદેશેવાળો સ્કંધ કરે છે ખરે? (નોન ! एयइ, सिय नो एयइ, सिय देसे एयह णो देसे एयइ, सिय देसे एयइ, णो देसा एयंति, सिय देसा एयति नो देसे पयइ, सिय देसा एयति णो देसा एयति)
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪
૧૫૯