________________
જીવ એક ભવમેં કિતને પિતા કે પુત્ર હો શકતા હૈ ? ઇસ વિષ કા નિરૂપણ
(ો લીવેળા મતે ” ઇત્યાદિ
સૂત્રા-( તે નીચેનું મતે ! ) હે ભદન્ત ! એક જીવ ( એક વાર જન્મ લેવાની અપેક્ષાએ ( વચાળે પુત્તત્તાપ્ર્વં કેટલા જીવાના પુત્ર થઇ શકે છે ? ( નોયમા !) હે ગૌતમ ! એક જીવ એક ભવમાં ઓછામાં ઓછી પારસ વાતોદું વા) એક વ્યકિતના કે એ વ્યકિતને ( તિત્રિા ) કે ત્રણ વ્યકિતઓના (ગ્નોસેન ) વધારેમાં વધારે ( સચપુદુત્તરલ ગોવાળ પુત્તત્તા હૂઁવું લાગચ્છરૂ) શત પૃથકત્વ જીવાના
માળેળ ) બાજી ) ( ભેળ )
(
પુત્ર થઈ શકે છે ! પ !
'
ટીકા –ગૌતમ સ્વામી ભગવાન મહાવીરને પૂછે છે-“ ì નોલેળ મતે ! હે ભદ્દન્ત ! એક જી ૧ માળ ''એકભન્ન ગ્રહણુ કરવાથી “ સૂવર્ ચાળ ’ કેટલા જીવાના “ पुत्तत्ताए हब्वं आगच्छइ પુત્રરૂપે હાઈ શકે છે ! અહી જે ( X ) પદ્મ આવ્યું છે તે વાકયાલ’કારમાં આવ્યું છે. ઉત્તર સૂત્રમાં પણ એમ જ સમજવું. હવે ગૌતમના પ્રશ્નના જે ઉત્તર મળ્યો તે સૂત્રકાર સમજાવે છે- “ નોચમાં ! ' હે ગૌતમ ! એક જ જીવ એક ભવમાં હું • સ્તના રોખ્ખું ↑ તિન્દ્" ના નન્નેનું ” આછામાં ઓછે. એક જીવને, અથવા એ જીવના અથવા ત્રણ જીવના પુત્ર અની શકે છે અને “ सयपुत्तस्स जीवाणं पुत्तत्ताए ” વધારેમાં વધારે સાથી નવસા સુધીના જીવાના પુત્ર થઈ શકે છે. હમણા જ એ વાત ખતાવવામાં આવી છે કે ચેાનિમાં પ્રવિષ્ટ મનુષ્યાનું તથા તિય ચાનું વીય વધારેમાં વધારે ખાર મુહૂત પર્યંત સચિત્ત રહી શકે છે, આ પ્રકારની પરિસ્થિતિમાં એક ગાય આદિની સાથે ખસેાથી નવસા સાંઢ સભાગ કરે તે તે સૌનું વી` એટલા સમય સુધી ચેનિમાં સચિત્ત જ યુ રહેશે. તેવીય સમુદાયમાં કાઇ જીવ ઉત્પન્ન થઈ શકે છે. આ રીતે ઉત્પન્ન થયેલા સ'તાનને તે સઘળા જીવેાનું સંતાન માનવું પડશે. તેથી જ કહ્યું છે કે વધારેમાં વધારે અસેથી નવસા જીવનું તે સંતાન બની શકે છે. અથવાખસાથી નવસા સુધીની સંખ્યાના સાંઢાનું વીય ખાર મુહૂતથી એછા સમયમાં એક નલિકામાં એકત્ર કરીને ગાયની ચેનિમાં નાખવામાં આવે તે તે સ્થિતિમાં ઉત્પન્ન થયેલ તે સંતાન તે ઉપરાક્ત બધા સાંઢાનું સંતાન ગણાય છે. સૂ. પા
61
ળ ઝીવલ્લ ળ' મતે ! ” ઇત્યાદિ ધ
સૂત્રાય -(
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
7)
લીલનો અંતે ! નૌય મથાળેળ તૈયડ્યા લીવા
૨૬૫
