________________
4 ગેચાળ મતે ! ને પોશણે” ત્યારે !
(મતે) 'હે ભદન્ત ! (નેરા) નારક જીવા (ને ો છે) જે પુદ્ગલાને (તેચા જન્મત્તા) તૈજસ કાર્માણુરૂપે (ìતિ) ગ્રહણ કરે છે ( તે ≠િ સીતાસમપ્ૌત્તિ) તેમને તેઓ શું ભૂતકાળના સમયમાં ગ્રહણ કરે છે ? કે વડુવાજીસમયેરોત્તિ) વર્તમાનકાળના સમયમાં ગ્રહણ કરે છે ? કે (અનાયા સમયે ઐત્તિ) ભવિષ્યકાળના સમયમાં ગ્રહણ કરે છે?
(નોયમા!) હે ગૌતમ ! (નોતીતારુલમને તેëતિ, નો અળાયજાજસમયે શૈËતિ, પછુળજાજસમયે તેતિ ) તેઓ તેમને ભૂતકાળના સમયમાં ગ્રહણુ કરતા નથી, પણ વર્તમાનકાળના સમયમાં ગ્રહણ કરે છે.
(મંતે) હે ભદન્ત ! (નેરા) નારક જીવા (તેવા મત્તા) તૈજસ કાણુ. રૂપે (દિ) ગ્રહણ કરેલાં (ને શેઢે) જે પુદ્ગલાની (ઉત્તે તિ) ઉદીરણા કરે છે (તે) તે (řિ) શું (તીતાસમય પોળને ઉદ્દી་ત્તિ) ભૂતકાળના સમયે ગ્રહણ કરેલાં પુદ્ગલાની ઉદીરણા કરે છે ? કે (વgoળાસમયવેવમાળે શેઢે હતી 'ત્તિ) વમાનકાળ સમયે ગ્રહણ કરાઈ રહેલાં પુદ્ગલાની ઉદીરણા કરે છે ? કે (નળસમયપુ વડે પોઢે પટ્ટી ત્તિ) કે જેમનેા ઉદયકાળ ભવિષ્યમાં આવવાના છે એવાં પુદ્ગલોની ઉદીરણા કરે છે?
(નોયમા !) હે ગૌતમ ! ( ગીન્નાહત્તમચદ્દિવ પોઢે ફીતિ) તેએ ભૂતકાળે ગ્રહણ કરેલાં પુદ્ગલોની ઉદીરણા કરે છે. (નો વજુબાજસમયવેવ્ માળે વોશરીરે તિ, નોળ મચપુર ડેપો હેરી ત્તિ). વર્તમાનકાળમાં ગ્રહણ કરાઈ રહેલાં પુદ્ગલોની ઉદીરણા કરતા નથી અને ભવિષ્યકાળમાં ઉદયમાં આવનારાં પુંગલોની ઉદીરણા કરતા નથી. (છ્યું વેતિ નિર્'ત્તિ) એજ પ્રમાણે વેદન અને નિરણ કરવા વિષે પણ સમજી લેવું.
ટીકા—પુદ્ગલના અધિકાર ચાલતા હેાવાથી સૂત્રકારે આ ચાર સૂત્રો પુદ્ગલના વિષયમાં જ કહ્યાં છે—“નથાળ મતે ” વગેરે- હે ભદન્ત ! નારક જીવા જે પુદ્ગલોને તેજસ શરીર અને કાણુ શરીરરૂપે ગ્રહણ કરે છે એટલે કે નારક જીવા જે પુદ્ગલોને તેજસ અને કાણુ શરીરરૂપે પરિણમાવે છે તે પુદ્ગલો શુ તેમના દ્વારા ભૂતકાળના સમયે ગ્રહણ કરાયાં હોય છે ? કે વર્તમાનકાળના સમયે ગ્રહણ કરાઈ રહ્યાં હોય એવાં હેાય છે? કે ભવિષ્યકાળ સમયે ગ્રહણ થવાના છે એવાં હાય છે? અહી તેયાન્મત્તા” પદ્મ દ્વારા તૈજસ શરીર અને કાણુ શરીર લેવામાં આવ્યું છે. અતીત (ભૂત) કાળને જે સમય તેને અતીતકાળ સમય કહે છે. અથવા-અતીતકાળરૂપ જે ઉત્સર્પિણી આદિના સમય પરનિકૃષ્ટ અંશતેનું નામ અતીતકાળ સમય છે. કાલસમયમાં કાળરૂપ સમય જ ગ્રહણ કરાયા છે, આચાર આદિરૂપ સમય નહી, તથા કાળ પણ સમયરૂપે જ ગ્રહણ કરાયેા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
૮૫