________________
ચારના સંગથી આઠ ભાંગા નીચે મુજબ થાય છે-(૧) ક્રોધી ઘણું માની માયાવી તથા લેભી કઈક જ. (૨) કોધી ઘણા, માની, માયાવી કઈક જ અને લેભી ઘણું, (૩) ક્રોધી ઘણું, માયાવી ઘણું અને માની તથા લેભી કેઈક જ. (૪) કોધી ઘણા, માની કોઈક જ માયાવી તથા લેભી ઘણું આ રીતે માનીને એકવચનમાં રાખીને ચાર ભાંગા બન્યા, હવે માનને બહુવચનમાં રાખીને નીચે મુજબ ચાર ભાગ બને છે. (૫) કોધી ઘણું માની ઘણું માયાવી તથા લોભી કેઈક જ. (૬) ક્રોધી ઘણું માની ઘણા અને લેભી પણ ઘણું અને માયાવી કઈક જ. (૭) ક્રોધી ઘણુ માની ઘણુ માયાવી ઘણા પણ લેભી કોઈકે જ, (૮) કોધી ઘણા, માની ઘણું માયાવી તથા લેભી પણ ઘણું. આ રીતે ચારના સાગથી આઠ ભાંગા થયા.
આ રીતે જઘન્ય સ્થિતિવાળા નારક જીમાં એક, છ, બાર અને આઠ ભાંગાને સરવાળો કરવાથી કુલ સત્તાવીસ ભેગા થાય છે, જઘન્ય સ્થિતિવાળા નારક છ સંબંધી સત્તાવીસ ભાગમાં કોને સર્વત્ર બહુવચનરૂપે લેવાનું કારણ એ છે કે જઘન્ય સ્થિતિમાં રહેનારા કોધી નારક જી હંમેશાં ઘણા જ હોય છે.
હવે મૂળ સૂત્રને અર્થ આપવામાં આવે છે-(જો !) હે ગૌતમ ! જઘન્ય સ્થિતિમાં રહેનારા (સલ્વે વિતાવ છોડના હોવા જ, હવા कोहोवउत्ता य माणोवउत्ते य, अहवा कोहोवउत्ता य माणोवउत्ता य, अहवा જોહવવત્તા જ મારે , ફુચારિ) એ બધા કોપયુક્ત હોય છે, અથવા ઘણું નારકે કોપયુક્ત હોય છે અને કઈક મનોપયુક્ત હોય છે. અથવા ઘણા કોપયુક્ત અને માનપયુક્ત હોય છે. અથવા ઘણા કોપયુક્ત હોય છે, અને કઈક માપયુક્ત હોય છે. અથવા ઘણા ક્રોધપયુક્ત અને માયોપયુક્ત હોય છે. અથવા ઘણું કીધેપયુક્ત અને કઈક લેભપયુક્ત હોય છે. અથવા ઘણા કોપયુક્ત અને લેપયુકત હોય છે.
ત્રિક સંગી ભાંગાઓનું સ્વરૂપ આ પ્રમાણે છે- (મહુવા-હોવા જ માળોવારે ૨, માથાવત્ત ૨ ) અથવા ઘણા ક્રોપયુક્ત હોય છે અને કઈ એક મપયુકત અને માર્યોપયુક્ત હોય છે.( હોવાના માળોવર જ માવત્તા ચ ) અથવા ઘણું કોપયુકત અને માયાયુકત હોય છે અને કેઈ એક માપયુકત હોય છે. (ફોવર , મળવત્તા જ, મારોનBત્ત ૪) અથવા ઘણા ક્રોધોપયુકત અને માનપયુકત હોય છે અને કઈ એક માયોપયુકત હોય છે. (ક્રોણોવાd ચ માળવવત્તા જ, કાચોવરત્તા ચ ) અથવા ઘણું કે, માન અને માયા એ ત્રણેથી ઉપયુક્ત હોય છે. (gā માથા રોજ રિ ) એજ પ્રમાણે ક્રોધ, માયા અને લેભની સાથે પણ ચાર ભાંગ બનાવવા. (ા વોહમાળોમેન વિ વર) એજ પ્રમાણે કેધ, માન અને લેભની સાથે પણ ચાર ભાગ બનાવવા જોઈએ. આ ભાંગાઓને ટકામાં આગળ બતાવવામાં આવેલ છે. તેથી અહીં તે ભાંગાઓ બતાવવામાં આવ્યા નથી. (ાં જાર) આ રીતે તે બધા ભાંગાઓને ભેગા કરવાથી બાર ભાગ બની જાય છે. (પછી મળ માયા ઢોળ ચ ોદ્દો મફચવો) ત્યાર પછી માન, માયા અને લેભની સાથે કોઈની ભજના કરવી જોઈએ. (તે શો અજા) ક્રોધને છેડયા વિના (કોઇની સાથે) ચાર સગી આઠ ભાંગ
શ્રી ભગવતી સુત્ર : ૧
२६४