________________
કાંક્ષામોહનીય કર્મ કે ઉદીરણાદિ કે સ્વરૂપના વર્ણન
અહીં સુધીના પ્રકરણમાં કાંક્ષામોહનીય કર્મનું વેદના અને સહેતુક બંધાદિકનું કથન કર્યું. હવે સૂત્રકાર કાંક્ષામહનીયકર્મના ઉદીરણ અને ઉદીરણાસંબંધી વસ્તુનું કથન કરે છે–રે કૂખે મરે! આપણt ” ત્યાર
(से नूणं भंते ! अप्पणा चेव उदीरेइ, अप्पणा चेव गरहइ, अप्पणा चेव संव રેફ?) હે પૂજ્ય ! શું જીવ પિતે જ કાંક્ષામહનીય કર્મની ઉદીરણ કરે છે? શું તે જાતે જ તેની ગહ કરે છે? શું તે જાતે જ તેને સંવર કરે છે? (હંતા જોવામાં !) હા ગૌતમ! (નવા રેવતે વેવ રાવળં) જીવ જાતે જ કાંક્ષામોહનીયકર્મની ઉદીરણ કરે છે, જીવ જાતે જ તેની ગહ કરે છે, અને જીવ જાતે જ તેને સંવર કરે છે. આ પ્રકારના પૂર્વોક્ત પાઠનું કથન અહીં કરવું જોઈએ ( તં ! વીરુ, got a r[, अप्पण। चेव संवरेइ, तंकि उदिण्णं उदीरेइ, अणुदिण्णं उदीरेइ, अणुदिण्णं કવીરામવિ દi aહી, કાતરપુછાનું મં ટ્વી?) હે પૂજ્ય જે જીવ પોતે જ કાંક્ષામોહનીય કર્મની ઉદીરણું કરે છે, જે તે પોતે જ તેની ગીં કરે છે, અને જે જીવ પોતે જ તેને સંવર કરે છે. તે શું તે ઉદીર્ણની ઉદીરણ કરે છે? કે અનુદીર્ણની ઉદીરણ કરે છે? કે અનુદીર્ણ એટલે કે ઉદીરણામાં નહીં આવેલ પણ ઉદીરણને ગ્યની ઉદીરણ કરે છે? કે ઉદયાનન્તર પશ્ચાદ્ભુતકર્મની ઉદીરણા કરે છે? (જો મા !) હે ગૌતમ! ( વળિ રહી) જીવ ઉદીર્ણની ઉદીરણા કરતું નથી, તેનો અણુતિi sી) અનુદીર્ણની ઉદીરણ કરતા નથી, (અનુરિí કીરણામવિશે કરી પણ જે કર્મ અનુદીર્ણ એટલે ઉદીરણામાં નથી આવેલા પણ ઉદીરણાને યોગ્ય હોય છે તે જ કર્મની જીવ ઉદીરણ કરે છે. (જો યાનંતર પછી મેં કરીને) જે કર્મ ઉદયાનન્તર પશ્ચાત્કૃત (ઉદય પછી પાછળથી કરાયેલા છે તેની પણ ઉદીરણું જીવ કરતું નથી (સં સં મતે ! કરિdi સીરામવિચં વણી તં વુિં ૩pળેળ, कम्मेणं, बलेणं वीरिएणं, पुरिसकार परक्कमेणं, अणुदिण्ण, उदीरणाभवियं उदीरेइ ?) પૂજ્ય જે જીવ ઉદયમાં નહિ આવેલા પણ ઉદીરણાને યોગ્ય કર્મની ઉદીરણું કરે છે તે શું તે ઉદયમાં નહિ આવેલા પણ ઉદીરણાને ગ્ય કર્મની ઉદીરણા ઉત્થાનથી કર્મથી બળથી, વીર્યથી કે પુરુષકારપરાક્રમથી કરે છે? (૩૬ ) अथवा तो अणुद्वाणेणं, अकम्मेणं, अबलेण, अविरिएणं' अपुरिसकारपरकमेणं, અનુતિ હસીરામવર્ગ વર્બ્સ ડીરે?) અનુત્થાનથી. અકર્મથી, અબળથી. અવીર્યથી, અપુરુષકાર પરાક્રમથી જીવ અનુદીર્ણ પણ ઉદીરણને ગ્ય કર્મની ઉદીરણું કરે છે,? (નોમ) હે ગૌતમ ! ઉદ્ઘાળા વિ. જન્મે વિ बलेणवि वीरिएण वि, पुरिसक्कारपरक्कमेण वि अनुदिण्णं उदीरणाभवियं कम्म વીરે ) જીવ અનુદીર્ણ પણ ઉદીરણાને યોગ્ય કર્મની ઉદીરણા ઉત્થાનથી કર્મથી
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
૨૦૮
