________________
એજ દ્વિતીય દ્વારરૂપ દુઃખનું આ બીજા ઉદ્દેશકમાં નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું છે. આ કથનને પ્રકમને નિમિત્તે પૂર્વોકત જ સૂત્રની સ્મૃતિ કરાવતાં સૂત્રકાર
જ રહે ” ઈત્યાદિ સૂત્ર કહે છે– “રાળદે નયેરે સમોસર” રૂરિ !
રાજગૃહ નગરમેં સમવસરણ કા નિરૂપણ
(ાથ િનચરે સમોસાળ) રાજગૃહ નગરમાં ભગવાન મહાવીર પધાર્યા. (નરિક્ષા વિચા) પરિષદ નીકળી (કાવ વચાતી) ત્યાંથી શરૂ કરીને આ પ્રમાણે બોલ્યા, ત્યાં સુધીનું કથન આગળ મુજબ સમજવું. એટલે કે ભગવાનનાં દર્શન કરવાને માટે તથા ધર્મશ્રવણ કરવાને માટે પરિષદ આવી અને ધર્મશ્રવણ કરીને લેકે પોત પોતાને સ્થાને ગયા. ત્યારે ગૌતમ સ્વામીએ ભગવાનને પૂછયું. (નીવે મને ! સ હ ટુર્વ 3gp?) હે ભદન્ત ! શું જીવ સ્વયંકૃત દુઃખનું વેદન કરે છે? (ચમr!) હે ગૌતમ! (ગળે ફાં વેરૂ સ્થારૂક્યું ન વે) જીવ કેઈક કમનું વેદન કરે છે અને કેઈક કર્મનું કરતો નથી. (સે જેનાં મંતે ! | કુશ) આપ શા કારણે એમ કહે છે કે (ાથેારૂ વે, ગાફર્ચ નો વેપટ્ટ) જીવ કોઈ એક કર્મનું વેદન કરે છે અને કોઈ એક કર્મનું વેદન કરતે નથી? (ચમ !) હે ગૌતમ! (avi વે) જીવ ઉદીર્ણ કર્મનું વેદન કરે છે. (ગણિvi નો વેug) અનુદીર્ણ કર્મનું વેદન કરતો નથી. (જે તેnળ જેમા! ) હે ગૌતમ ! તે કારણે હું એમ કહું છું કે વેરૂં, શરાફર્થ નો વેપ) જીવ કેઈક કમનું દાન કરે છે અને કેઈક કર્મનું વેદન કરતું નથી. (gવું વરવીણ હું કવિ વેમાળg) ચોવીસ દંડકમાં વૈમાનિકે સુધી આ પ્રમાણે જ સમજવું. હવે બહુવચનની અપેક્ષાએ પૂછે છે (ઝીવાનું ! સાચં ટુવવુિં વેરિ?) હે ભદન્ત! સમસ્ત જીવે શું સ્વયંકૃત દુઃખનું વેદન કરે છે? ( ) હે ગૌતમ! (કલ્યવાદ્ય વેતિ કલ્થrદ્ય નો
તિ) જ કેટલાક દુઃખકર્માનું વેદન કરે છે અને કેટલાકનું વેદન કરતા નથી. (શિખ ળ) હે ભદન્ત ! આપ એવું શા કારણે કહે છે? (વોચમા!) હે ગૌતમ! (Gfoot વેતિ નો અનુvi વેતિ) તેઓ ઉદીર્ણ દુઃખનું વેદન કરે છે, અનુદીર્ણ દુઃખનું વેદન કરતા નથી. (તે તેí– જ્ઞાવ
માળિયા) તેથી હું કહું છું કે જીવો કેટલાક દુઃખકર્મનું વેદન કરે છે અને કેટલાક દુઃખકર્મનું વેદન કરતા નથી. ચોવીસ દંડકમાં વિમાનિક દેવો સુધીમાં આ પ્રમાણે જ સમજવું. (નવે બં મંતે ! સચંe વાર્થ વેરૂ) હે ભદન્ત ! જીવ સ્વયંકૃત આયુકર્મનું વેદન કરે છે કે નથી કરત? (mોમાં રે ભરથારૂ નો વેપ) હે ગૌતમ! જીવ કેઈ આયુકમનું વેદન કરે છે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
૧૩૪