________________
:
' स्थापना सर्व ” જે કાઈ પદાથ માં “ સ` ' એવી જે સ્થાપના આરાપણા કરવામાં આવે છે, તેને સ્થાપના સવક ’ કહે છે, જેમકે અક્ષાદિકમાં ‘સવ’ એવી સ્થાપના કરવામાં આવે છે. “ આવેરાવ આદેશ એટલે વ્યવહાર. તે વ્યવહારની અપેક્ષાએ જેને ‘ સ• માની લેવામાં આવે છે તેને આદેશ સ` કહે છે. આ આદેશસતા બહુતરમાં અથવા પ્રધાન ( મુખ્ય ) માં હાય છે. જેમકે કાઇ લેાજન સમારભમાં અધિક માણસેએ જમી લીધું હાય અને ઘેાડાને જ જમવાનું બાકી હોય ત્યારે એવું કહેવામાં આવે છે કે સવ લેાકેા જમી ગયા છે. અથવા જેટલું ભાજન તૈયાર કરાવ્યું હોય તેના અધિકતર ભાગ વપરાઈ ગયેા હાય અને ઘણા થોડા ભાગ વચ્ચે હાય, ત્યારે એમ કહેવામાં આવે છે કે સઘળી રસેાઇ ખવાઈ ગઈ છે આ પ્રકારની સ તાને આદેશની અપેક્ષાએ સતા કહે છે. એ જ પ્રમાણે કાઇ સભામાંથી મુખ્ય મુખ્ય માણસે ચાલ્યા જાય અને સામાન્ય માણસેા જ બાકી રહે ત્યારે પણ એવું કહેવામાં આવે છે કે સૌ ચાલ્યા ગયા આ પ્રધાનની અપેક્ષાએ (સત) છે. આદેશ સતાનું દેષ્ટાન્ત છે નિવશેષસર્વમ્ '' જે સઘળી વ્યક્તિઓને લાગૂ પડી શકે-એક પણ વ્યક્તિના અપવાદ ન રહે એવા સને - નિરવશેષ સક' કહે છે. જેમકે “ સર્વે વેવા અનિમિષાઃ '' સર્વે' (બધા) દેવા અનિમિષ (મટકુ) હોય છે. અહીં નિમેષ રહિતતાને શુષુ દરેક દેવને લાગૂ પડે છે-એક પણ દેવ તેમાં અપવાદરૂપ નથી. અથવા સમરત પાથ સત્ ” રૂપ છે. અહીં સરૂપતાના એક પણ પટ્ટામાં અભાવ નથી, એમ સમજી શકાય છે, નિરવશેષ સર્વકનું આ પ્રકારનું સ્વરૂપ છે. અહીં ભાંગાઓમાં સત્ર સ્વાર્થિક • લાગ્યા છે. ! સૂ, પર્લ !
6
ર
29
66
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
ܕܕ
'
સનું નિરૂપણુ કરીને હવે સૂત્રકાર સ* મનુષ્ય ક્ષેત્રગત પતાના પૂર્વાદ દિશાઓના ફૂટનું નિરૂપણ કરે છે
* माणुसुत्तरश्स ખં પવયસ ૨ત્તિ ચત્તરિ '' ઇત્યાદ્રિ
-
6
૨૯૪