________________
તે કર્માને ક્ષણે ક્ષણે ક્ષીણ કરતા રહે છે. જેવી રીતે તળાવમાં નવીન જળને આવતું અટકાવી દેવામાં આવે તે તળાવનું પાણી સૂર્યના તાપથી પ્રતિદિન સૂકાતુ જાય છે. એજ પ્રમાણે આશ્રવ દ્વારાના નિરોધ કરનારા ભિક્ષુના અનેક ભવામાં ઉપાર્જિત કર્યાં પણ સયમના અનુષ્ઠાન વડે ક્ષીણ થઇ જાય છે. તેથી તેઓ સંયમનું અનુષ્ઠાન કરનારા છે, તે જ પંડિત (સત્ અસત્તા વિવેકયુક્ત) કહેવાય છે. એવા પુરુષો જ સંયમની આરાધના કરીને મરણના ત્યાગ કરીને એટલે કે સ’સારભ્રમણ માંથી છુટકારો પામીને મેક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે. ૧૫ -ટીકા –
આઠ પ્રકારના કર્મોના આગમનમાં કારણભૂત એવા પાંચ પ્રકારના આશ્રવને જેમણે રોકી દીધા છે, એવા ભિક્ષુને અર્થાત્ નિર્દોષ ભિક્ષા ગ્રહણ કરનાર સાધુને અજ્ઞાન દ્વારા જે દુઃખ આવી પડયું છે અથવા જે કર્માના અન્ય થયા છે. તે દુઃખ અને કર્માના સયમની આરાધના કરવાથી નાશ થઈ જાય છે. સત્ અસના વિવેકવાળા પુરુષ મરણના ત્યાગ કરીને (સંસાર ભ્રમણના ત્યાગ કરીને) માફક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે. જે પુરુષ કનુ આગમન રોકી દીધું છે, અથવા અસકના અનુષ્ઠાનને પરિત્યાગ કર્યા છે અથવા મિથ્યાદર્શન, અવિરતિ પ્રમાદ, કષાય અને યોગરૂપ ક બન્ધના કારણેાના ત્યાગ કરી દીધા છે, તે પુરુષને અજ્ઞાનને કારણે જે પ્રતિકૂળ વેદનીય કમેના અન્ય થયા છે, અથવા દુઃખના કારણભૂત આઠ પ્રકારના જે કમ ખર્દ્ર, પૃષ્ટ કે નિકાચિત કર્મો રૂપે ઉપચિત થયા છે, તેમને તીથ``કા દ્વારા ઉપષ્ટિ સત્તર પ્રકારના સંયમના અનુષ્ઠાન દ્વારા ક્ષણે ક્ષણે ક્ષીણ કરી શકાય છે. જેવી રીતે તળાવમાં નવીન પાણીના આગમનના માર્ગોને બંધ કરી દેવામાં આવે તે તળાવમાં રહેલું પાણી સૂના તાપથી ધીમે ધીમે સૂકાઇને સંપૂર્ણતઃ નષ્ટ થઇ જાય છે, એજ પ્રમાણે આશ્રવઢારાના નિધિ કરનારા સંવૃતાત્મા સાધુના અનેક ભવામાં ઉપાર્જિત પુરાતન કર્માના પણ સંયમના અનુષ્ઠાન વડે ક્ષય થઈ જાય છે. જે સંવૃતાત્મા સંયમાનુષ્ઠાનનું પાલન કરે છે, તે જન્મ, જરા, મરણુ આદિને નષ્ટ કરીને મોક્ષ પ્રાપ્ત કરી લે છે. ૧૫
જે પુરુષ દીક્ષા લઇને સયમનું અનુષ્ઠાન કરવા છતાં પણ એજ જન્મમાં મેાક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી, એવા પુરુષવિશેષને અનુલક્ષીને સૂત્રકાર કહે છે કે
*
,,
ને વિન્નવળાદિ ” ઈત્યાદ્દિ
શબ્દા —ન-યે જે પુરૂષ ‘વિમ્નયાદિ -વિજ્ઞાર્નામ:” સ્રીએથી ‘અોલિયાઅનુષ્ટાઃ' સેવિત નથી, તેઓ સતિગ્ને’િ-સતીને ’ મુક્ત પુરૂષોના ‘સમ-સમમ્’ સમાન ‘વિવાદિયા-વાવ્યાત’ કહેલ છે ‘તજ્જા-તસ્માત્’ એટલા માટે સુદૃઢ પરિત્યાગ પછી જ લઢ-પચત' મેક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે એવું હું શિષ્યા ! ‘નામાર્’-જામાન’ કામભાગેાને જે પુરૂષાએ ‘જોવોયત્’ રોગના તુલ્ય અવા ક્ષુ' જોયું છે તે મુક્તના તુલ્ય છે. ૫ ૨ u
વમ્' સ્ત્રી તમે જાણા ‘અસ્તુ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૦૧
૨૨૯