________________
નકરીને. અવિધ કર્મોના ક્ષય કરીને અનેક જીવેા આ અપાર સંસાર સાગરને તરી ગયા છે. સુધર્માં સ્વામી જંબૂ સ્વામી આદિ શિષ્યો ને કહે છે કે ભગવાનને મુખે મેં જે સાંભળ્યુ છે. એજ તમારી સમક્ષ પ્રકટ કરૂ છું મારી બુદ્ધિ દ્વારા કલ્પના કરીને મે તમને આ ઉપદેશ આપ્યા નથી પરન્તુ ખુદ સત્ત ભગવાન મહાવીરને મુખે સાંભળેલી આ વાત હું તમારી સમક્ષ કહી રહ્યા છું
Ο
આ કથનને ભાવાર્થ એ છે કે મેાક્ષની પ્રાપ્તિ થવી ઘણી જ દુષ્કર છે. અને શ્રુતચારિત્ર રૂપ ધર્મ જ સર્વોત્તમ છે એવું સામજીને તેની આરાધના દર્શન ચારિત્ર અને તપથી યુક્ત ગુરૂ દ્વારા નિર્દિષ્ટ માર્ગ પર થી નિવૃત્ત થઇ ચુકેલા અનેક મનુષ્યા આ સંસાર સાગરને તરી ॥ મીજા અધ્યનના બીજો ઉદ્દેશક સમાપ્ત
સાધુઓં કો પરીષહ એવં ઉપસર્ગ સહનેકા ઉપદેશ
કરનારા જ્ઞાન
ચાલનારા અને પાપા ગયા છે; ! ગાથા ૩૨
ત્રીજાઉદ્ભશાના પ્રારંભ-
બીજો ઉદ્દેશક પૂરા થયા હવે ત્રીજા ઉદ્દેશકની શરૂઆત કરવામાં આવે છે. બીજા ઉદ્દેશક સાથે સ્યા ઉદ્દેશકના સબંધ આ પ્રકારના છે. બીજા ઉદ્દેશકને અન્તે એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે પાપકર્માંથી નિવૃત્ત પુરુષ સંસાર સાગરને તરી જાય છે. આ ઉદ્દેશકમાં એ વાતનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવશે કે સાધુએ પરીષહેા અને ઉપસર્ગાને સહન કરવા જોઇએ, કારણ કે તેમને સહન કરવાથી જ અજ્ઞાનનિત કર્મોના ક્ષય થાય છે. આ પ્રકારે આ ત્રીજા ઉદ્દેશકના અધિકારનું પણ પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યુ` છે કે પરીષહેા અને ઉપસર્ગાને સહન કરવાથી અજ્ઞાનજનિત કર્મોના વિનાશ થાય છે, તેથી સાધુએ પરીષહેા અને ઉપસર્ગાને સમભાવે સહન કરવા જોઇએ એ વાતનું પ્રતિપાદન કરવા માટે જ ત્રીજા ઉદ્દેશકની શરૂઆત કરવામાં આવે છે. ત્રીજા ઉદ્દેશકનુ પહેલું સૂત્ર આ પ્રમાણે છે. “લવુડમä ” ઈત્યાદિ
શબ્દા —'સ યુશમક્ષ-સધૃત મનઃ” આઠ પ્રકારના કર્માંનુ આગમન જેણે રોકી દીધું છે, એવા ‘મિલુળો-મિક્ષોઃ' સાધુને તથા નવોદિવોધિના અજ્ઞાન વશથી ‘જ્ઞ –ચત્’ જે ‘તુવણ દુ લમ્’ દુઃખ ‘જુઠ્ઠું-સ્પૃષ્ઠમ્’બાંધેલ છે ‘ત’-સત્’ તે દુઃખ ‘ન નમો-નયમતઃ’ બધા જ પ્રકારના સંયમથી ‘ચિર-અવચીયતે' દરેક ક્ષણે ક્ષીણ થઈ જાય છે અને ‘જીયા-પંહિતા’ તે પડિત પુરૂષ અર્થાત્ સત્ય અસત્યના વિવેકવાળા પુરૂષ ‘મળ દિગ્ગા-મળદિત્યા’મરણને છેડીને વયતિ-પ્રતિ' માક્ષને પ્રાપ્ત કરે છે. ॥ ૧ ॥
-સૂત્રા –
અજ્ઞાનને કારણે ખાંધેલા અથવા નિકાચિત થયેલા આઠ પ્રકારના કર્માંના આશ્રય દ્વારાને બંધ કરનાર સાધુ, ભગવાન્ દ્વારા આષ્ટિ સત્તર પ્રકારના સંયમનુ પાલન કરવાથી
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૦૧
૨૨૮
