________________
श्रीकल्प
सूत्रे ॥७ ॥
कल्पमञ्जरी
रक्तचन्दनं च, ताभ्यां 'दद्दर'-पचुराः बहवो दत्ताः पञ्चाङ्गुलितला हस्तकाः कुडयादिषु यत्र तादृशं, 'दद्दर' इति प्रचुरार्थे देशी शब्दः पुनः-उपचितचन्दनकलशम्-उपचितागृहान्तर्भागचतुष्केषु स्थापिताः चन्दनकलशाः चन्दनलिप्तकलशा यत्र तादृशम् , पुन:-चन्दनघटसुकृततोरणप्रतिद्वारदेशभागम्-चन्दनघटैः मुकृतानिरमणीयानि तोरणानि प्रतिद्वारदेशभाग द्वारस्य द्वारस्य देशभागे यत्र तादृशम् , तथा-आसक्तो-त्सक्त-विपुलवर्त-पलम्बित-माल्यदाम-कलापं, तत्र-आसक्तो भूमिलग्नः, उत्सक्तश्च-उपरि लग्नो विपुलो विस्तीर्णो वर्तःवर्तुलः 'वग्धारिय'-पलम्बितो माल्यदामकलापः पुष्पमालासमूहो यस्मिन् तादृशम् , तथा-मुक्त-पञ्चवर्णसरस-मुरभिपुष्पपुञोपचारकलित-मुक्ताः अवकीर्णा ये पञ्चवर्णानां कृष्णनीलपीतरक्तशुक्लस्वरूपवर्णपञ्चकवतां सरसानां नूतनानां शोभनानां वा सुरभीणां मुगन्धयुक्तानां पुष्पाणां पुजाः-समूहास्तैर्य उपचार: शोभा तेन कलित युक्तम् , 'मुत्त' शब्दस्य मूले प्राकृतत्वात् परनिपातःतथा-कालागुरु-प्रवर-कुन्दुरुक्क-तुरुष्क-धूप-दद्यमान
टीका
स्थान-स्थान पर हाथे लगवा दिये। घरों के भीतर, चौकों में चन्दन के लेप से युक्त कलश रखवा दिये। नगर के द्वार-द्वार पर चन्दन-लिप्त घटों के रमणीय तोरण बनवा दिये। तथा उन द्वारों को, नीचे जमीन से लगी हुई और ऊपर तक छई हुई बहत-सी गोलाकार और लम्बाकार मालाओं के समूह से मण्डित करवा दिये, जहाँ-तहाँ बिखेरे हुए काले, नीले, पीले, लाल और शुक्ल-इन पाँच वर्णों के सुन्दर और सुरभिसम्पन्न पुष्पों के समूह की शोभा से युक्त करवा दिये।
सिद्धार्थकृत
भगवज्जन्मोत्सवः।
હતાં કે, ઘડીભર આપણે મેહિત થઈ જઈએ, અને ભ્રમમાં પડીએ કે શું આ પ્રત્યક્ષ સ્વગ હશે કે કેમ ?, તે એળખવા ૫ણુ મુંઝાવું પડે !
જેમ જેમ શહેર ભાયુક્ત થતું ગયું તેમ તેમ તેની મંડનક્રિયા પણ વધવા લાગી. નવીનતા અને ભપકો વધવા લાગ્યો. તેણુદ્વાર પર સ્વગય અને મનરમ દેખા થવા લાગ્યા. તેરણાની શોભામાં ઠાઠ-માઠ પૂરવા ખૂબ કાળજી લેવામાં આવી, કારણ આ તેરણામાં પચરંગી ફૂલે ઉપરાંત પંચરંગી માળાઓ પણ લટકતી રાખીને, તેની અંદર હાંડી–તકતા ગઠવવામાં આવ્યા હતા. આ હાંડી–તકતા જુદા જુદારંગના હોઈ, અંદર મૂકેલા દીપકે, જુદાજ રંગને આભાસ અને તેજ આપતા હતા. આ તેજ ઉપર પુપે અને માળાઓનું પ્રતિબિંબ પડતાં જાણે એ જાતેજ પચરંગી નાટયારંભ શરુ કર્યો હોય તેમ લાગ્યા વિના રહેતું નહિં.
॥७
॥
RITA
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨
