________________
श्रीकल्प
मञ्जरी
॥१२४॥
टीका
भगवतो
भगवान् महावीरः संवत्सरदानं ददाति, तद् यथा-पूर्व मुरात यावद् याममष्टशतसहस्राधिकामेका कोटिमेकदिवसेन ददाति । एवमेकस्मिन् संवत्सरे त्रीणि कोटिशतानि, अष्टाशीतिः कोटयः, अशीतिः शतसहस्राणि सुवर्णमुद्राणां भगवता दत्तानि । ततः खलु स नन्दिवर्धनो राजा भगवतोऽभिनिष्क्रमणोत्सवं करोति ।
ततः खलु श्रमणस्य भगवतो महावीरस्याभिनिष्क्रमणनिश्चयं ज्ञात्वा शक्रममुखाश्चतुष्पष्टिरपीन्द्राः भवनपतिव्यन्तरज्यौतिषिकविमानवासिनो देवाश्च देव्यश्च स्वकैः स्वकैः परिवारैः परिवृताः स्वकीयाभिः २ ऋद्धिभिः समागताः। तस्मिन् समये-यथा कुसुमितं वनषण्डम् , शरत्काले यथा पद्मसरः पचभरेणं, यथा वा सिद्धार्थवनं चम्पकवनं कुसुमभरेण शोभते तथा गगनतलं सुरगणैः शोभते ।।०७५।।
तत्पश्चात् श्रमण भगवान महावीर वर्षी-दान देने लगे । वह इस प्रकार-मूर्योदय से पहले एक प्रहर दिन तक एक करोड़ आठ लाख सौनया एक दिन में दान देते थे। इस प्रकार एक वर्ष में, तीन सौ अठासी करोड़, अस्सी लाख स्वर्णमुद्राओं का भगवान् ने दान दिया। तत्पश्चात् राजा नन्दिवर्धन ने भगवान् का अभिनिष्क्रमण-महोत्सव किया ।
तब श्रमण भगवान महावीर के अमिनिष्क्रमण का निश्चय जानकर शक्र आदि चौसठ इन्द्र, भवनपति, व्यन्तर, ज्योतिष्क, विमानवासी देव, देवियाँ, अपने-अपने परिवारों सहित और अपनी-अपनी ऋद्धि के साथ आये । उस समय आकाश सुरगणों से ऐसा सुशोभित हुआ, जैसे शरऋतु में पद्म-सरोवर कमलों से शोमायमान होता है, अथवा जैसे सिद्धार्थवन, कर्णिकारवन एवं चम्पकवन कुसुमों के भार से शोभायमान होता है ।। सू०७५ ॥
ત્યારબાત ભગવાન વષીદાન દેવામાં તત્પર થયા. તેઓ સૂર્યોદય પહેલાં એક પહોરમાં એક કરોડ આઠ લાખ સેનયાનું એક દિવસમાં દાન કરવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે કરતાં કરતાં બીજા એક વર્ષ દરમ્યાન પ્રભુએ ત્રણ સે અડ્ડાસી કોડ એંસી લાખ સેના મહોરોનું વર્ષીદાન દીધું.
ત્યારબાદ નંદીવર્ધન રાજાએ ભારે ઉત્સાહ પૂર્વક ભગવાનને અભિનિષ્ક્રમણ મહોત્સવ કર્યો.
ભગવાનને અભિનિષ્ક્રમણ સમય જાણીને શક્ર વિગેરે ચેસઠ ઈન્દ્રો, ભવનપતિ, વ્યંતર, તિષ્ક, અને વિમાન-વાસી દેવ દેવીઓ, પિત પિતાના પરિવાર અને રિદ્ધિ સાથે આવી પહોંચ્યાં.
જેવી રીતે શરદઋતુમાં, પદ્મ સરવર શેભે છે. તેમજ સિદ્ધાર્થ વન, કર્ણિકારવન અને ચંપકવન કુસુમના ભાર - વડે શેભે છે. તેવી રીતે સુણોથી છવાએલુ' આકાશ શુભિત અને રમ્ય લાગવા માંડયું. (સૂ૦૭૫)
वार्षिक दानम् , अभिनिक्रमणम्,
शक्रादिदेन वागमनं च
॥१२४॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨
