Kalpsutra Part 02 Sthanakvasi

SR No.: 006382
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year: 1959
Total Pages: 509
Language: Sanskrit, Hindi, Gujarati
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_kalpsutra
File Size: 37 MB

Page 118

श्रीकल्प
सूत्रे ॥१०॥
कल्पमञ्जरी
टीका
आख्याय सर्व न्यायमर्म प्रकाशितम् । ततः पश्चात्तेन धर्मविषये पृष्टम् । भगवता धर्मस्वरूपम् आचक्षाणेन उपशम आख्यातः, उपशममाचक्षाणेन विवेक आख्यातः, विवेकम् आचक्षाणेन विरमणम् आख्यातम् , विरमणम् आचक्षाणेन पापानां कर्मणाम् अकरणम् आख्यातम् , तत् आचक्षाणेन निर्जराबन्धमोक्षस्वरूपमाख्यातम् ॥०७१॥
टीका-'तए णं अण्णया' इत्यादि। ततः खलु अन्यदा कदाचित् प्रभोः महावीरस्वामिनः, अम्बापितरौ-मातापितरौ, सकलकलाकलितमपि सर्वकलावन्तमपि ललितवात्सल्येन अतिशयप्रेम्णा कलाकलापं-कलासमूह-कलाशिक्षा शिक्षयितुं ग्राहयितुं महामहेन=महोत्सवेन महोपहारेण=पुष्कलोपायनेन अनवद्येषु-शोभनेषु वाद्येषु-वादित्रेषु वाद्यमानेषु प्रचुरपरिवारपरिकरितं बहुपरिजनपरिवेष्टितम् , प्रभु श्रीमहावीरस्वामिनं कलाचार्यसविधे कलाशिक्षकपाच नयतः पापयतः, भगवान श्रीवर्धमानस्तु अवधिज्ञोऽपि अवधिज्ञानसम्पन्नोऽपि अनभिज्ञमुद्रया-अजानानस्येव चेष्टया अम्बापित्रोरनुरोधेन आग्रहेण कलाचार्यपाधै कलाशिक्षकनिकटे प्रस्थितम्भययौ । कहा, उपशम कहते हुए विवेक कहा, विवेक कहते हुए विरमण कहा, विरमण कहते हुए पाप-कर्मों का अकरण (न करना) कहा, पाप-कर्मों का अकरण कहते हुए निर्जरा, बंध और मोक्ष का स्वरूप कहा ॥सू०७१।।
टीका का अर्थ-तए णं' इत्यादि । तदनन्तर किसी समय भगवान् महावीर स्वामी के माता-पिता ने समस्त कलाओं के ज्ञाता प्रभु को भी प्रगाढ प्रेम के कारण, कलाओं का ज्ञान प्राप्त कराने के लिए महोत्सव के साथ, भारी भेट के साथ, मनोहर गाजों-बाजों के साथ और बहुत बड़े परिवार के साथ, कलाशि- क्षक के समीप पहुँचाया। भगवान् वर्धमान अवधिज्ञान से विभूषित होकर भी अनजान की सी चेष्टा करके, माता-पिता के आग्रह से कलाचार्य के समीप पधारे। कलाचार्य, श्रीवर्धमान स्वामी का शोभन બતાવતા ભગવાને ઉપશમ કહો. ઉપશમની સાથે વિવેક કો, વિવેકની સાથે વિરમણ કહ્યું', વિરમણની સાથે પાપકર્મોનું અકરણ (ન કરવું તે) કહ્યું. પાપ-કર્મોનાં અકરણની સાથે નિર્જ, બંધ અને મોક્ષનું સ્વરૂપ કહ્યું (સૂ૦૭૧).
टीना अर्थ-'तपण' त्यादि. त्यारा ४ समये लसपान महावीर स्वामीनां माता-पिता समस्त કળાઓને જાણનાર પ્રભુને પણ પ્રગાઢ પ્રેમને કારણે કળાએનું જ્ઞાન અપાવવા માટે મહોત્સવની સાથે તથા ભારે ભેટ સાથે, મનહર વાજાંની સાથે, તથા ઘણુ મેટા પરિવારની સાથે કલાશિક્ષકની પાસે મોકલ્યા. ભગવાન વર્ધમાન અવધિજ્ઞાની હોવા છતાં પણ જાણે અજાણ્યા હોય એવી ચેષ્ટા કરીને, માતા-પિતાના અનુરોધથી કલાચાર્યની પાસે પધાર્યા. કલાયાય, શ્રી વર્ધમાન સ્વામીનાં શુભ આગમનને જાણીને પ્રસન્ન થયાં, અને ઊંચાં આસન પર બેઠેલ તે
भगवतः कलाचार्य
समीपे
प्रस्थानादिवर्णनम् .
॥१०॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨