________________
श्रीकल्प
कल्पमञ्जरी
॥ ९३॥
टीका
तं दुराशयं दिविषदं नमयितुं तत्पृष्ठमध्यासीन एवं प्रभुर्मूढगूढाशयज्ञस्तत्पृष्ठोपरि निजशरीरस्यास्फारं भारमारोपयत् । तेन स दुराशयो देवस्तारेण स्वरेण चीत्कृत्य पृथिवीतले निपतितः। ततः खलु देवानां जयध्वनिः सुराध्वनि समजनि । ततः खलु नतग्रीवः स देवः क्षामित देवाधिदेवः पाप्तसम्यक्त्वः स्वकधाम प्राप्तः ॥सू०७०॥
टीका-'तए णं भगवं महावीरे' इत्यादि। ततः नामकरणानन्तरं खलु सद्गुणनिकरः सद्गुणसमूहै। भगवान् महावीरः सौम्यकरैः आहादककिरणः धवलदलविलसद्वितीयाचन्द्र इव-धवलदले शुक्लपक्षे विलसन् विराजमानो यो द्वितीयाचन्द्रः बालचन्द्रमाः स इव. तथा-गिरिकन्दराऽऽलीन:-पर्वतगुहास्थितः चम्पकक्ष इव वयसा क्रमेण संवर्धते । एवम् अमेन प्रकारेण स भगवान् महावीरो मयूरपक्षकाकपक्षशोभिभिः-मयूरपक्षमुशोभितेन सोचकर दुष्ट-आशय-वाले उस देव को नमाने के लिए, उसकी पीठ पर चढ़े-चढ़े ही, उस मृढ़ के गूढ आशय को जाननेवाले प्रभुने अपने शरीर को थोडा सा भारी कर दिया। इस कारण दुष्टाशय देव उच्च स्वर से चीत्कार करके भूतल पर गिर पड़ा। तब आकाश में देवों ने जय-जयकार की ध्वनि की। तत्पश्चात् नतग्रीव-भगवान् के चरणों पर गिरा हुआ वह देव भगवान् से अपना अपराध खमाया और सम्यक्त्व लाभ करके अपने स्थान पहुँचा सू०७०।।
टीका का अर्थ-'तए ' इत्यादि । नामकरण के बाद भगवान महावीर क्रमशः अपने सद्गुणों के समूह से उसी प्रकार बढ़ने लगे, जैसे शुक्लपक्ष में विराजमान द्वितीया का चन्द्रमा बढ़ता है, तथा वय से ऐसे बढ़ने लगे जैसे पर्वत की गुफा में स्थित चम्पक वृक्ष बढ़ता है। इस प्रकार वह भगवान् मयूर के पांखों
આવું વિચારી, ભગવાને, આ દેવના સાન ઠેકાણે લાવવા માટે, તેની પીઠ પર બેઠા બેઠા, પિતાનું શરી૨નું વજન વધારી દીધુ; અસહ્ય ભારને લીધે, આ દેવ વાંકે વળી ગયે, ને રાડ નાખી, પૃથ્વી પર પટકાઈ ગયો.
આ તમાસો જોઈ, આકાશના દેએ “જય જયકાર’ શબ્દોની ઘોષણા કરી. ભેઠે પડેલો આ દેવ, ભગવાનના ચરણમાં આવી નમી પડયો, ને થયેલ અપરાધની માફી માંગી. પિતાને મિથ્યાત્વભાવ ત, સાચી સમજણ सई स्वस्थान विहाय यये. (सू०७०)
सानो भय-'तपणं' त्याह. नाम४२४ पछी लगवान महावीर उभशः पाताना सहाना सभूस्था એવી રીતે વધવા લાગ્યા કે જેમ અજવાળિયામાં બીજને ચન્દ્ર વધે છે. વળી પર્વતની ગુફામાં રહેલ ચમ્પક વૃક્ષ જેમ વધે છે તેમ વયમાં વધવા લાગ્યાં. આ રીતે તે ભગવાન મહાવીર પિતાના મહાન શક્તિમય સ્વરૂપને
भगवतो
बाल्यावस्थावर्णनम्.
॥९
॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૨.
