Page Text
________________
श्रीकल्प
% E4
॥२५२||
करणे सम्माप्ते द्वादशाहदिवसे अम्बापितृभ्यां तस्य प्रियमित्रेति नाम कृतम् । स च बालः पञ्चधात्रीभिः परिपाल्यमानः शुक्लदलद्वितीयाचन्द्र इव क्रमेण वृद्धिं गत उन्मुक्तबालभावो यौवनकमनुप्राप्तः पटखण्डाधिपतिश्चक्रवर्ती राजा जातः ॥ मू०२८॥
टीका-'तए णं' इत्यादि । ततः खलु स नयसारजीवश्चतुर्थनरकात् उद्धृत्य-निस्सृत्य अनेकासु तिर्यङ्मनुजादिगतिषु भ्रमन नरके उपपन्नः । ततो नरकात् उढत्य-निस्सृत्य एकविंशतितमे भवे अपरविदेहे मुकायां राजधान्याम्-पश्चिममहाविदेहक्षेत्रस्थितायां धनञ्जयनामकस्य राज्ञो धर्मधारिण्याः धर्मवत्याः धारिण्या चौदह स्वप्नों से उसके गर्भ में आने की सूचना मिली । वह विलक्षण और विलक्षण प्रभाव से युक्त था। नाना प्रकार के महोत्सवों के साथ उसका सूतिकर्म तथा जातकर्म संस्कार किया गया। बारहवा दिन आने पर माता-पिता ने उसका नाम प्रियमित्र रक्खा। वह बालक पाँच धायों द्वारा पालन किया जाता हुआ शुक्ल पक्ष की द्वितीया के चन्द्रमा के समान क्रम से बढता हुआ, बालवय को उल्लंघन करके युवावस्था को प्राप्त हुआ । आगे चलकर वह छह खंडों का स्वामी चक्रवर्ती राजा हुआ ॥ सू०२८ ॥
टीकाका अर्थ-तए णं इत्यादि । तत्पश्चात् नयसार का जीव चौथे नरक से निकल कर तिर्यच और मनुष्य संबंधी अनेक योनियों में भ्रमण करता हुआ फिर नरक में उत्पन्न हुआ। फिर नरक से निकल कर इक्कीसवें भव में, पश्चिम विदेह में, मूका नामक राजधानी में, धनंजय नामक राजाकी धर्मवती देवी 'धारिणी' के उदर में, हाथी आदि के चौदहस्वप्नों से सूचित, विशिष्ट लक्षणों से युक्त और सर्वोत्कृष्ट होने के જન્મબાદ, વિવિધ પ્રકારના ઉત્સવ ઉજવવામાં આવ્યાં. સૂતિકર્મ અને જાતકમની સંસ્કારવિધિ કરવામાં આવી. બારમા દિવસે માતાપિતાએ તેમનું નામ “પ્રિય મિત્ર” પાડયું. તેના પાલન માટે પાંચ ધાવમાતાઓ રાખવામાં આવી. બાલ્યાવસ્થા વ્યતીત થયાં બાદ, યુવાવસ્થામાં આવ્યા પછી, તે સ્વબલે છખડનું રાજ્ય મેળવી, ચક્રવતી मन्या . (सू०२८)
सान अर्थ -'तए णं त्याही. या नाही आयुष्य पूरी भने समयमा नारीन साय भी બાંધી, ફરી તે કર્મો ભેગવવાને નારકીમાં ઉત્પન્ન થયે.
તે નયસારને જીવ પા૫ભા આદરી, તેના મુકતે હિસાબે બદલા (દેણા) આપી, નરકમાંથી છુટી, એકવીસમાં ભરે પશ્ચિમ વિદેહક્ષેત્રમાં, પૂર્વગત ભેમાં આદરેલ પુણ્ય ભાવના ફલ ચાખવા મૂકા નામની નગરીમાં ધનંજય રાજાને ત્યાં પુત્રપણે ઉત્પન્ન થયો. એકલા પુણ્યના ફળને ભોગવટે કરવારૂપ “ચક્રવર્તી ' પદ હાથમાં આવ્યું
महावीरस्य प्रियमित्रचक्रवर्तिनामकः
एकविंशतिमतमो भवः।
॥२५२॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧
| SR No. | 006381 |
| Book Title | Kalpsutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 596 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_kalpsutra |
| File Size | 41 MB |