________________
श्रीकल्प
सूत्रे ॥१०२।।
कल्पमञ्जरी
लए पूर्व लब्धभिक्षरलब्धभिक्षैर्वा तः समागन्तव्यमिति भावः ॥सू०३०॥
भक्तपानप्रस्तावात् कृतचतुर्थादिभक्तेन यादृशं पानं ग्राह्य, तद् वक्तुमाह--
मूलम्--कप्पइ निम्गंथस्स वा निग्गंथीए वा चउत्थभत्तियस्स तिणि पाणगाई पडिगाहित्तए, तं जहा-उस्सेइमे संसेइमे चाउलधोवणे। कप्पइ निग्गंथस्स वा निग्गंथीए वा छट्ठभत्तियस्स तिणि पाणगाई पडिगाहित्तए, तं जहा-तिलोदए तुसोदए जबोदए । कप्पइ निम्गंथस्स वा निग्गंथीए वा अट्ठमभत्तियस्स तिण्णि पाणगाई पडिगाहित्तए, तं जहा--आयामए सोवीरए सुद्धवियडे ॥मू०३१॥
छाया-कल्पते निग्रन्थस्य वा निन्थ्या वा चतुर्थभक्तिकस्य त्रीणि पानकानि प्रतिग्रहीतुं, तद्यथाउत्स्वेदिम संसेकिम तन्दुलधावनम् । कल्पते निग्रन्थस्य वा निर्ग्रन्थ्या वा षष्ठभक्तिकस्य त्रीणि पानकानि पतिग्रहीतुम् , तद्यथा-तिलोदकं तुषोदकं यवोदकम् । कल्पते निर्ग्रन्थस्य वा निर्ग्रन्थ्या वा अष्टमभक्तिकस्य त्रीणि
टीका
JERREENSE
B
मिल गई हो तो भी और न मिली हो तो भी उन्हें अपने स्थान में आ जाना चाहिए ॥सू०३०॥
आहार-पानी का प्रकरण होने से उपवास आदि करने वाले साधु को जिस प्रकार का पानी लेना चाहिए, सो कहते हैं-'कप्पइ' इत्यादि।
मूल का अर्थ-उपवास में साधु-साध्वी को तीन प्रकार का पानी ग्रहण करना कल्पता है। वह इस प्रकार-उत्स्वेदिम, संसेकिम और तन्दुलधावन । षष्ठभक्त ( वेला) करनेवाले साधु-साध्वी को तीन प्रकार का पानी ग्रहण करना कल्पता है। वह इस प्रकार-तिलोदक, तुषादक और यवोदक । अष्टमभक्त (तेला) करने वाले साधु-साध्वी को तीन प्रकार का पानी ग्रहण करना कल्पता है। वह इस प्रकार
મળી હોય તે પણ તેમણે પિતાના સ્થાન પર આવી જવું જોઈએ (સૂ૦૩૦)
આહાર-પાણીનું પ્રકરણ હોવાથી ઉપવાસ આદિ કરનાર સાધુએ જે પ્રકારનું પાણી લેવું જોઈએ, તે હવે है-'कप्पई' त्याहि.
મૂળને અર્થ–ઉપવાસમાં સાધુ-સાધ્વીને ત્રણ પ્રકારનું પાણી લેવું કપે છે. તે પ્રકાર આ પ્રમાણે-ઉદિમ, સંસેકિમ અને તંદુલધાવન, પઠભકત (બેલું) કરનાર સાધુ-સાધ્વીને ત્રણ પ્રકારનું પાણી લેવું કપે છે, તે આ પ્રમાણેતિલોદક, તુષદક અને યાદક. અષ્ટમભક્ત (તેલું) કરનાર સાધુ-સાધ્વીને ત્રણ પ્રકારનું પાણી કરે છે, તે
॥१०२॥
શ્રી કલ્પ સૂત્ર: ૦૧