Page Text
________________
ज्ञानचन्द्रिका टीका - आचाराङ्गस्वरूपवर्णनम्.
५६५
भवन्ति । एवं भूता गमा अनन्ता भवन्ति । तथा - पर्यवाः = पर्यायाः = पदार्थधर्माः अनन्ता भवन्ति, ते च स्वपर भेदभिन्ना अक्षरार्थगोचरा वेदितव्याः । तथा - त्रसाः त्रस्यन्ति उष्णाद्यभिसंतप्ताः स्वाधिष्ठितोष्णादि स्थानात् उद्विजन्ते गच्छन्ति च छायाद्यासेवनार्थं स्थानान्तरमिति त्रसाः- द्वीन्द्रियादयः परीताः - असंख्याताः सन्ति
'सुयं मे आउसंतेणं' ' आउसे सुयं मे " मे सुयं आउ' इत्यादि । इस तरह अर्थ के भेद से पदों का उस उस रूप से संयोजन हो जायगा ये अभिधान के अनुसार गम कहे जायेंगे। इस तरह के गम अनंत होते हैं ।
'अनंता पज्जवा' - आचारांगसूत्र में पर्यव - पर्यायें - पदार्थधर्म- अनंत होते हैं यह दिखलाया गया है। स्वपर्याय एवं परपर्याय, इस तरह से पर्यायों के ये दो भेद कहे गये हैं, और ये पदार्थ के ही धर्मरूप से प्रतिपादित हुए हैं । यह अभी कहा जाचुका है कि निजपर्यायों का संबंध पदार्थ के साथ अस्तित्व धर्म द्वारा होता है, तथा परपर्यायों का संबंध वहां नास्तित्वधर्म के द्वारा होता है । हरएक पदार्थ स्वपर्यायों से युक्त है एवं परपर्यायों से विहीन है । 'परित्ता तसा ' त्रस नामकर्म के उदय से युक्त जो जीव उष्ण आदि से संतप्त होकर दुःखी होते हैं एवं उष्णादि समन्वित स्वस्थान का परित्याग कर छाया से समन्वित हुए दूसरे स्थान में छाया के सेवन के लिये चले जाते हैं वे त्रस जीव हैं । द्वीन्द्रिय, तेइन्द्रिय, चतुरिन्द्रिय एवं पंचेन्द्रिय, इस तरह इनके अनेक भेद हैं । सुयं मे आउसंतेणं " " आउसं सुयं मे " " मे सुयं आउस त्याहि. આ રીતે અના ભેદથી પદ્માનુ તે રૂપે સચેાજન થઈ જશે. તે અભિધાન અનુસાર ગમ કહેવાશે. આ પ્રકારના ગમ અન ત હોય છે.
66
“ अनंता पज्जवा " न्यायारांग सूत्रभां पर्यव-पर्याय- पहार्थ-धर्म-अनंत હોય છે તે ખતાવવામાં આવ્યું છે. સ્વપર્યાય અને પરપર્યાય, આ રીતે પર્યાયાના એ ભેદ બતાવ્યા છે, અને એ પદાર્થના જ ધરૂપે પ્રતિપાદિત થયાં છે. એ હમણા જ બતાવવામાં આવ્યુ` છે કે નિજપર્યંચાના સંબંધ પદાર્થીની સાથે અસ્તિત્વ ધર્મ દ્વારા થાય છે, તથા પરપર્યાયાના સંબંધ ત્યાં નાસ્તિત્વ ધમ દ્વારા થાય छे. हरे पार्थ स्वपर्याय। वाणे छे अने परपर्याय। विनानो छे, " परित्ता तसा ત્રસ નામકમના ઉદયથી યુક્ત જે જીવ ઉષ્ણ આદિથી ત્રાસીને દુઃખી થાય છે અને ઉષ્ણાદિ સમન્વિત પોતાના સ્થાનના પરિત્યાગ કરીને છાયાથી સમન્વિત એવા ખીજા' સ્થાને છાયાના સેવનને માટે ચાલ્યાં જાય છે તે ત્રસ જીવ છે. દ્વીન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય, ચતુરિન્દ્રિય અને પ ંચેન્દ્રિય, આ રીતે તેમના અનેક ભેદ પડે છે.
"
શ્રી નન્દી સૂત્ર
"/
| SR No. | 006373 |
| Book Title | Agam 31 Chulika 01 Nandi Sutra Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1958 |
| Total Pages | 933 |
| Language | Sanskrit, Hindi, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_nandisutra |
| File Size | 49 MB |