________________
उत्तराध्ययनसूत्रे ज्योतिष्काणामायुः स्थितिः । इयमपि तारकापेक्षयैव स्थितिः शेषाणां पल्योपमचतुर्भागप्रमाणैव जघन्या स्थितिरित्यभिधानादिति ॥ २२०॥२२॥२२२॥२२३॥ २२४॥२२॥२२६॥२२७॥२२८॥२२९॥२३०॥२३१॥२३२॥ भाग है। ज्योतिष्क देवोंकी जो एक लाख वर्ष अधिक एक पल्योपमकी उत्कृष्ट आयु कही है वह चन्द्रकी अपेक्षा ही कही गई जाननी चाहिये । कारण कि सूर्यकी एक हजार वर्ष अधिक एक पल्योपमकी उत्कृष्ट आयु कही है। ग्रहोंकी भी इतनी ही है। नक्षत्रोंकी उत्कृष्टस्थिति आधे पल्योपमकी है। तारोंकी उत्कृष्ट स्थिति पल्योपमका चौथा भाग है। तथा जो जघन्य स्थिति यहां पल्योपमके आठवें भाग प्रमाण कहीहै वह भी तारकोंकी अपेक्षासे ही कही गई जाननी चाहिये । तारकोंके सिवाय बाकीके ज्योतिष्कोंकी तो जघन्य स्थिति पल्योपमके चतुर्थभाग ही है ॥२२०॥ (सोहम्मम्मि-सौधर्म) सौधर्म देवलोकमें (उक्कोसेण-उत्कर्षण) उत्कृष्टस्थिति (दो चेव सागराइं वियाहिया-चौ एव सागरौ व्याख्यातो) दो सागरोपमकी है तथा (जहन्नेणं एगं पलियोवमंजघन्येन च एकं पल्योपमम् ) जघन्य स्थिति एक पल्योपमकी है ।२२१॥ (इसाणम्मि-ईशाने) ईशान नामके द्वितीय लोकमें (उक्कोसेण--उत्कर्षेण) उत्कृष्ट स्थिति (दो सागराइं वियाहिया-दौ सागरी व्याख्यातौ) दो
તિષ દેવોની જે એક લાખ વર્ષથી વધારે એક પલ્યોપમ ઉત્કૃષ્ટ આયુ બતાવેલ છે. તે ચંદ્રની અપેક્ષા જ બતાવેલ છે તેમ જાણવું જોઈએ. કારણ કે, સૂર્યની એક હજાર વર્ષ વધારે એક પલ્યોપમની ઉત્કૃષ્ટ આયુ કહેલ છે. ગ્રહોની પણ એટલી જ છે. નક્ષત્રની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ અર્ધા પાપમની છે. તારાઓની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પત્યે પમના ચોથા ભાગની છે. તથા જે જઘન્ય સ્થિતિ અહીં પપમના આઠમા ભાગ પ્રમાણ બતાવાઈ છે તે પણ તારાઓની અપેક્ષાથી જ કહેવાયેલ જાણવી જોઈએ. તારાઓ સીવાય બાકીના તિષકની તે જઘન્ય સ્થિતિ પલ્યોપમના ચોથા ભાગની છે. જે ૨૨૦ છે
भ-याथ-सोहम्मम्मि-सौधमे सौधम भi उक्कोसेण-उत्कर्षेण जट स्थिति दो चेव सागराई वियाहियो-द्वौ एव सागरौ व्याख्यातौ सागर।५भनी छ. तथा जहन्नेणं एगं पलियोवम-जघन्येन च एकं पल्योपम धन्य સ્થિતિ એક પલ્યોપમની છે. ૫ ૨૨૧
अन्वयार्थ-ईसाणम्मि-ईशाने शान नामना भी aswi उक्कोसेणउत्कर्षेण Grge स्थिति दो सोगराइं वियाहिया-द्वौ सागरौ व्याख्यातौ मे सागरे।
उत्तराध्ययन सूत्र :४
