________________
प्रियदर्शिनी टीका अ0 ३६ देवानामायुःस्थितिनिरूपणम्
९२५ 'जोइसेसु' इति षष्ठयथें सप्तमी, ज्योतिष्काणामित्यर्थः । वर्षलक्षणसाधिकमेकं पल्योपममुत्कृष्टा स्थितिः। इयं चन्द्रापेक्षयाऽभिहितम् । सूर्यस्य तु वर्षसहस्रा. धिकं पल्योपममायुः, ग्रहाणां तदेव, नक्षत्राणां तस्यैवाध, तारकाणां तच्चतुर्थभाग इति बोध्यम् । पल्योपमाष्टमभाग=पल्योपमस्याष्टमं भागं जघन्यिका-जघन्या, एक सागरोपमकी, तथा उत्तरार्धके अधपति बलि नामक असुरेन्द्रकी स्थिति एक सागरोपमसे कुछ अधिक है। तथा जघन्य स्थिति दश दश हजार वर्षकी है। यहां जो जघन्य स्थिति कही गई है वही स्थिति किल्विषकोंकी भी जाननी चाहिये । कारणकी स्थिति प्रभाव आदिकोंका साथ ही हास होता है। इसी तरह आगे भी ऐसा ही समझना चाहिये ॥ २१८ ॥ ___अन्वयार्थ-(वंतराणं-व्यन्तराणाम् ) व्यन्तर देवोंको ( उक्कोसेणउत्कृष्ट (ठीई-स्थितिः) स्थिति (एगं पलियोवमं-एकं पल्योपमम् ) एक पल्योपमकी है। तथा (जहन्नेणं-जघन्येन) जघन्य स्थिति ( दसवाससहस्सिया-दश वर्ष सहस्रिका ) दश हजार वर्षकी है ॥ ११९ ॥ ___अन्वयार्थ-(जोइसेसु-ज्योतिष्केषु ) ज्योतिष्क देवोंकी स्थिति (उक्कोसेण-उत्कर्षेण) उत्कृष्टकी अपेक्षा(वासलक्खेण साहियं-वर्षलक्षणसाधिकम् ) एक लाख वर्ष अधिक ( एगं पलियोवमं-एकं पल्योपमम् ) एक पल्योपम प्रमाण है । तथा (जहनिया-जघन्यका) जघन्यकी अपेक्षा आयुस्थिति (पलियोवमट्ठभाग-पल्योपमाष्टमभागम् ) पल्यका आठवां અધિપતિ ચમાર નામના અસુરેન્દ્રની સ્થિતિ એક સાગરોપમની તથા ઉત્તરાર્ધના બલિ નામની અસુરેન્દ્રની સ્થિતિ એક સાગરોપમથી થોડી વધુ છે. તથા જઘન્ય સ્થિતિ દસ દસ હજાર વર્ષની છે. અહીં જે જઘન્ય સ્થિતિ બતાવવામાં આવેલ છે એજ સ્થિતિ કિલ્વીષકેની જાણવી જોઈએ. કારણ કે, સ્થિતિ પ્રભાવ આદિકેને સાથે જ હાલ થાય છે. આ પ્રમાણે આગળ પણ આવું જ સમજવું જોઈએ. ૨૧૮ |
मन्वयार्थ-वंतराणं-व्यन्तराणाम् व्यत२ हेवोनी उक्कोसेण-उत्कर्षेण उत्कृष्ट ठिई-स्थितिः स्थिति एग पलियोवमं-एकं पल्योपमम् ४ पक्ष्ये।५मनी छे तथा जहन्नेणं-जघन्येन धन्य स्थिति दसवाससहस्सिया-दशवर्ष सहस्रिका सार વર્ષની છે. ૨૧૯
___ मन्वयार्थ -जोइसेसु-ज्योतिष्केषु ज्योति हेवानी स्थिति उक्कोसेणउत्कर्षेण अष्टनी अपेक्षा वासलक्खेण साहियं-वर्ष लक्षेण साधिकम् ४ am वषयी पधारे थे ५८ये।५म प्रमाण छ तथा जहन्निया-जघन्यिका धन्यनी अपेक्षा आयुस्थिति पलियोवमट्ठभागं-पल्योपमाष्टभोगं पश्यना सामे मा छ,
उत्तराध्ययन सूत्र:४