________________
८९४
उत्तराध्ययनसूत्रे अह्यादयः सदिय इत्यर्थः । एकैके-भुज परिसर्पाः, उरः परिसपश्चेित्यर्थः, अनेकधा भवन्ति ॥१८॥१८२॥१८३॥
'पलिओवमाई' इत्यादि
स्थलचराणाम् आयुः स्थितिः, उत्कर्षेण त्रीणि पल्योपमानि व्याख्याता । जघन्यिका-जघन्याऽऽयुः स्थितिरन्तमूहूतम् । अत्रचायं विशेषः-'गर्भज भुजोरः परिसर्पयोरुत्कृष्टमायुः पूर्वकोटिः, संमूर्छिमयो स्तु तयोः क्रमात् द्वाचत्वारिंशत् ४२ त्रिपञ्चाशच्च५३ वर्षसहस्राणि । संमूर्छन-स्थलचराणां तु सामान्यतश्चतुर शीतिवर्षसहस्राणि इति ॥१८४॥
'पलिओवमाई' इत्यादि__ स्थलचराणां कास्थितिः, उत्कर्षेण पूर्वकोटि पृक्त्वेन अधिकानि त्रीणि बाद (तेसिं चउव्विहम् कालविभागं वोच्छं-तेषाम् चतुर्विधम् कालविभागं वक्ष्यामि ) मैं इन सब स्थलचर जीवोंका चार प्रकारका कालविभाग कहता हूं ॥ १८२ ॥
अन्वयार्थ-वह इस प्रकार है (संतई-सन्ततिम्) प्रवाहकी अपेक्षा (अणाईया-अनादिकाः) ये सब अनादि हैं तथा (अपज्जवसिया-अपर्यवसिताः) अनंत हैं। (ठिइं पडुच्च साईया विय सपज्जवसिया-स्थितिं प्रतीत्य सादिकाः अपि च सपर्यवसिताः) स्थितिकी अपेक्षा सादि सान्त हैं।।१८३॥
अन्वयार्थ-(थलयराणं आउठिई पलियोवमाइं लिणि उ उक्कोसेण वियाहिया- स्थलचराणां आयुःस्थितिः पल्योपमानि त्रीणि तु उत्कर्षण व्याख्याता) इन स्थलचर जीवोंकी उत्कृष्ट आयुस्थिति तीन पल्यकी कही गई है। तथा (अंतामुहुत्तं जहनिया-अन्तर्मुहूत जघन्यिका ) जघन्य आयुस्थिति अन्तर्मुहूर्तकी कही गई है ॥ १८४ ॥ कालविभागं वोच्छं-तेषां चतुर्विधम् कालविभागं वक्ष्यामि २! सपा स्थाय२ જીવોના ચાર પ્રકારના કાળવિભાગને કહું છું કે ૧૮૨ છે
सन्क्याथ- सा रे छ संतई-सन्ततिं प्रवाहनी मपेक्षाथी अणाइयाअनादिकाः थे सपणा मनाहि छ भने अपज्जवसिया-अपर्यवसिताः सनत छ. तथा ठिई पडुच्च, साइया वि य सपज्जवसिया-स्थितिं प्रतीत्य सादिकाः अपि च सपर्यवसिताः स्थितिनी अपेक्षाथी साही मने id छ. ॥ १८ ॥
सन्यार्थ-थलयराणं आउठिई पलियोवमाइं तिण्णिउ उक्कोसेण वियाहियास्थलचराणां आयुस्थितिः पल्योपमानि उत्कर्षेण व्याख्याता २। स्थायर वनी ઉત્કષ્ટ આસ્થિતિ ત્રણ પોપમની કહેવાયેલ છે તથા જઘન્ય આયુસ્થિતિ અંતમુહૂર્તની કહેવાયેલ છે. જે ૧૮૪ છે
उत्तराध्ययन सूत्र:४