________________
८७५
--
-
-
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३६ चतुरिन्द्रियजीवनिरूपणम्
अन्धिकादयस्तम्बकान्ताश्चतुरिन्द्रिय-जीवविशेषाः केचिद प्रसिद्धाः केचित् तत्तद्देशे केचिच्च सर्वत्र प्रसिद्धाः ॥ १४७ ॥१४८ ॥१४९ ॥
'इय' इत्यादि । इत्येते-उक्ताः, तथा-एवमादयः-एतत्सदृशा एतत्मभृतयः, चतुरिन्द्रिया जीवा अनेकधा सन्ति । ते सर्वे लोकस्यैकदेशे-लोकैकभागवर्तिनः, परिकीर्तिताः कथितास्तीर्थकरादिभिरिति शेषः ॥ १५० ।। दूसरे अपर्याप्त। (तेसिं भए मे सुणेह-तेषां भेदान मे श्रुणुत) मैं अब इनके भेदोंको कहता हूं सो तुम मेरे पास इन्हें सुनो (अंधिया पोत्तिया मच्छिया मसगा भमर कीडपयंगे ढिंकणे कंकणे कुक्कुडे सिगिरीडीय नंदावत्ते विच्छुए डाले भिंगारिया वियडीअच्छिवेहए अच्छिले माहए अच्छिरोडए विच्युया चित्तपक्खए उहिंजलिया जलकारी नीनिया तंबगाईया-अंधिका पुत्तिका मक्षिका, मशकाः भ्रमरः, कीटः, पतङ्गः, ढिंकनः, कंकनः, कुकुटः, श्रृंगरीटी, नंदावर्तः, वृश्चिकः डोलः, भृङ्गारिकाः, विरली, अक्षिवेधका अक्षिलः, माहयः, अक्षिरोडकः, विच्युताः, चित्रपक्षकः, ओहिंजलिका, जलकारी, नीनिका, तंबकादयः ) ये अंधिका पुत्तिकासे लेकर तंबकादि पर्यन्त समस्तजीव चौइन्द्रिय जीव है। इनमें कितनेक जीव अप्रसिद्ध है कितनेक उन२ देशोंदेशोंमें तथा कितनेक सर्वत्र प्रसिद्ध है। जैसे मक्षिका -मक्खी-मशक-मच्छर,भ्रमर,पतंग वृश्चिक-विच्छू। (इय चरिंदिया इति एते चतुरिन्द्रियाः) इस प्रकार ये पूर्वोक्त समस्त जीव चौइन्द्रिय जीव है (एवं मे सुणेह-तेषां भेदान् मे श्रृणुत हुं वे तना होने ४९ छु ते सinअंधिया पोत्तिया मच्छिया मसगा भमरे कीडपयंगे ढिंकणे कंकणे कुक्कुडे सिंगिरिडीय नंदावत्ते विच्छुए डोले भिंगारियाय वियडी अच्छिवेहए अच्छिले माहए अच्छिरोडए विच्छया चित्तपक्खए उहिंजलिया जलकारी निनीया तंबगाईया-अधिका, पुत्तिका, मक्षिका, मशकाः भ्रमरः, कीटः, पतङ्गः, ढिंकनः ककनः कुक्कुटः श्रृंगरिटी नंदावतः वृश्चिकः डोलः भृङ्गारिकाः विरली अक्षिवेधकः अक्षिला, मायः अक्षिरोडकः विच्युता चित्रपक्षकः ओहिंजलिका जलकारी नीनिका तंबकादयः मधि, पुत्तिा, भक्षिा, भAl, श्रम२ ओट ५, दिन, धन, ८, श्रृंगी , नहात', वाछी, उa, भ्रम, विसी, मक्षिवे५४ मक्षित, माय, मक्षि।33, વિષ્ણુતા, હિંજલિકા, જલકારી નીનિકા, તંબકાદય, આ અંધિકા પુત્તિકાથી માંડીને તંબકાદિ પર્યત સઘળા જીવ ચાર ઈન્દ્રિય જીવ છે તેમાં કેટલાક જીવ અપ્રસિદ્ધ કેટલાક જે તે દેશમાં તથા કેટલાક સર્વત્ર પ્રસિદ્ધ છે. જેમ भाभी, भ२७२, प्रभ२, ५, पीछी, इइ चरिंदिया- इति एते चतुरिन्द्रियाः या प्रभारी पूर्वत थे सधणा ०१ या२धन्द्रिय ७१ छ. एवं अणेगहा
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૪