________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३४ तेजोलेश्यानिरूपणम्
'उष्फालग' इत्यादि
उत्पासक दुष्टवादी = उत्पासकं दुष्टं च वदतीत्येवं शीलः, यथा पर उत्प्रास्यते, दुःखी भवति तादृशं वचनं रागादिदोषयुक्तं च वचनं वक्तुं शीलं यस्य स इत्यर्थः । च= समुच्चये, स्तेनः - चौरः, अपि च मत्सरी - मत्सरः - परसंपदाम सहनं, सति वित्तेत्यागाभावश्च तद्वान् एतद्योगसमायुक्तः कापोतलेश्यां परिणमति = कापोत लेश्यारूपेण स्वात्मानं परिणमयतीत्यर्थः ॥२६॥
9
अथ तेजोलेश्याळक्षणमाह-
मूलम् - नीयावित्ती अचेवले, अमाई अकुतूहले । विणीयं विणए दंते, जोगवं उवहाँणवं ॥२७॥ पियंधम्मे दढम्मेऽवज्जभीरु हिएसएँ । एयंजोगसमाउत्तो, तेंऊलेसं तुं परिणमे ॥२८॥
६२५
तथा - ' उप्फालग' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - ( उप्फालग दुबाई - उत्प्रासकदुष्टवादी ) ऐसे वचन बोलना जिससे दूसरों को दुःख हो रागद्वेष से युक्त वचनों का प्रयोग करना ( तेणे - स्तेनः ) चौरी करना ( मच्छरी - मत्सरी) दूसरे के अभ्युदय को सहन नहीं करना तथा सम्पन्न होने पर भी दान नहीं करना (एयजोग समाउतो - एतत् योगसमायुक्तः ) इत्यादि, ऐसे कार्य युक्त योगीं से जीव को ( काउलेसं तु परिणमे कापोतलेश्यां परिणमति ) कापोती लेश्यावाला - जानना चाहिये । तात्पर्य - 'येलक्षण जिस में हों वह कापोत लेश्यावाला है' ऐसा जानना चाहिये। ये लक्षण कापोती लेश्या के हैं ॥ २६ ॥ उत्फालग " इत्यादि !
तथा—“
अन्वयार्थ – उप्फालगदुट्टवाई - उत्प्रासकदुष्टवादी येवां वयन मोसवां हैं, જેનાથી ખીજાઓને દુ:ખ થાય, રાગદ્વેષથી યુક્ત વચનેાના પ્રયાગ કરવા, तेणे - स्तेनः थोरी ४२वी, मच्छरी-मत्सरी मीलना सल्युध्यने सहन न १२ તથા સંપન્ન હોવા છતાં પણુ દાન २, एयजोगसमाउत्तो - एतत् योग समायुक्तः त्यिाहि ! मेवा अर्थयुक्त योगोथी भवने काउलेसंतु परिणमेकपोलेश्यां परिणमति अयोतिलेश्यावाणा लागुवा लेहये. तात्पर्य भाषां લક્ષણ જે જીવમાં હોય તે કાપાતલેશ્યાવાળા છે એવુ' જાણવુ' જોઈએ. આ લક્ષણ કાર્પાતિલેશ્યાનુ છે રા
उ० ७९
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૪
