________________
प्रियदर्शिनी टीका अ० ३१ चरणविधिवर्णनम्
४२५
अपि एकत: = एकस्मिन् स्थाने प्रवर्तनं कुर्यात् । उक्तमेवार्थे स्पष्टीकुर्वन् माह'असंजमे' इत्यादि । असंयमे पञ्चम्यर्थे सप्तमी आर्षत्वात्, असंयमात् प्राणातिपातादिरूपात् निवृत्तिं कुर्यात् संयमे = सावद्यविरतिलक्षणे चारित्रे च प्रवर्तनं कुर्यात् । सम्यक् चारित्राराधने साधुना प्रवर्तितव्यमित्यर्थः || २ ||
मूलम् - रागदोसे यँ दो पावे, पावकम्मपवत्तणे ।
१०
जे' भिक्खू भई निश्च, से" "ने अच्छे मंडेले ॥३॥ छाया - रागद्वेषौ च द्वौ पापौ पापकर्मप्रवर्तनौ ।
टीका- 'रागदोसे' इत्यादि --
यो भिक्षुः - मुनिः पापकर्मप्रवर्तनौ - पापकर्मणां ज्ञानावरणीयादीनां प्रवर्तनौप्रवर्तकौ द्वौ पाप पापप्रकृतिरूपौ, रागद्वेषौ नित्यं = सर्वकाले, रुणद्धि = निवर्तयति,
"
"
وا
यो भिक्षुरुणद्धि नित्यं स नास्ते मण्डले ||३||
1
अब सूत्रकार उन्नीस गाथाओंसे चारित्र की विधि कहते हैं'एगओ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - - साधु ( एगओ विरहं कुज्जा एगओ य पवत्तणं - एकतः विरतिं कुर्यात् एकतश्च प्रवर्तनम् कुर्यात् ) एक स्थान से विरति करे तथा दूसरे स्थान में प्रवृत्ति करे। अर्थात् (असंयमे नियतिं च संजमे य पवतणं असंयमे निवृत्ति संयमे च प्रवर्तनम् ) प्राणातिपातादिरूप असंयमसे जीव निवृत्ति करे और सावद्य विरतिलक्षणरूप चारित्र में प्रवृत्ति करे । असंयमसे हटकर संयममें प्रवृत्ति करना इसीका नाम चारित्र है ॥२॥ 'रागदोसे य' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - (जे भिक्खू - यः भिक्षुः ) जो मुनि (पापकम्मपवत्तणे
हवे सूत्रद्वार भोगणीस गाथा थोथी यारित्रनी विधि उडे छे - "एगओ" इत्याहि. अन्वयार्थ - साधु एगसो विरइंकुज्जा एगओय पवत्तणं - एकतः विरतिं कुर्यात् एकतच प्रवर्तनम् स्थानथी विरति अरे तथा जीन स्थानमां प्रवृति रे. अर्थात् असंयमे नियतिं च संजमेय पवत्तणं असंयमे निवृतिं संयमे च प्रवर्त्तनम् પ્રાણાતિપાતારૂિપ અસંયમથી જીવ નિવૃત્તિ કરે અને સાવદ્ય વિરતિ લક્ષણરૂપ ચારિત્રમાં પ્રવૃત્તિ કરે. અસંયમથી દૂર ખસીને સંયમમાં પ્રવૃત્તિ કરવી भानु नाम यारित्र छे. ॥ २ ॥
रागदोसे य" त्याहि.
अन्वयार्थ - जे भिक्खू जे भिक्षुः ने भुनि पावकम्मपवत्तणे - पापकर्म
उ० ५४
<<
उत्तराध्ययन सूत्र : ४
