________________
२८८
उत्तराध्ययनसूत्रे
erafts एकान्तरतः मोक्षभावप्रतिपन्नः, अष्टविधकर्मग्रन्थि निर्जरयति ॥ ३१ ॥ टीका- ' विवित्तसयणासणयाए ' इत्यादि -
,
हेमन्त ! विक्तिशयनासनतया = विविक्तानि स्त्री पशुपण्डकरहितानि शयनासनानि, उपलक्षणत्वादुपाश्रयश्च यस्यासौ विविक्तशयनासनः, तस्य भावः - विविक्तशयनासनता तया. जीवः किं जनयति । भगवानाह - विविक्तशयनासनतया खलु जीवः, चारित्रगुप्ति = चरणरक्षां जनयति । चारित्रगुप्तः - रक्षितचारित्रश्च खलु जीवः विविक्ताहारः - विकृत्यादिरहिताहारकारकः, चारित्ररक्षणतत्परस्य कस्मिन्नपि
यह अप्रतिबद्धता विविक्तशयनासनता के बिना नहीं होती है अतः सूत्रकार अब एकतीसवे बोलमें विविक्तशयनासनता के विषय में कहते हैं-' विवस ' इत्यादि ।
अन्वयार्थ - (भंते विवित्तसयणासणयाए णं जीवे किं जणेहभदन्त । विविक्तशयनासनतया खलु जीवः किं जनयति ) हे भगवन् विविक्तशयनासनतासे जीव स्त्री पशु पंडकरहित स्थानमें रहनेवाला मुनिको क्या लाभ होता है ? इसके उत्तर में कहते हैं कि (विवित्तसयणासणयाए चारित गुतिं जणेइ-विविक्तशयनासनतया खलु चारित्रगुसिं जनयति) विविक्तशयनासनतासे जीव अपने चारित्रगुणकी रक्षा करता है । (चारित गुत्तेय णं जीवे विवित्ताहारे दढचरिते एगंतरए मोक्खभrasad अहिकम्मगंढिं निज्जरेह - चारित्रगुप्तश्च खलु जीवः विविक्ताहारः दृढचारित्रः एकान्तरतः मोक्षभावप्रतिपन्नः अष्टविधकर्मग्रन्थि निर्जरयति) रक्षित चारित्र होनेसे जीव विकृति आदि रहित आहार करता है । क्यों कि चारित्र की रक्षा करनेमें तत्पर बना हुआ
આ અપ્રતિબદ્ધતા વિવક્તશયનાસનતાના વગર થતી નથી. આથીસૂત્રકાર હવે स्त्रीसमां सभां विवस्तशयनासनताना विषयभां हे छे-' विवित्तं ' इत्यादि ।
मन्वयार्थ - भंते विवित्तसयणासणयाए णं जीवे किं जणेइ-भदन्त विविक्तशयनासनतया खलु जीवः किं जनयति हे भगवान ! विविस्तशयनासनताथी शुं साल थाय छे ? खाना उत्तरमा उहे छे हैं, विवित्तसयणासणयाए चरितगुत्त जणे - विविकशयनासनतया खलु चारित्रगुप्त जनयति विविस्तशयनासनताथी लव पोताना यारित्र गुगुनी रक्षा रे छे चरितगुत्तेय णं जीवे विवित्ताहारे दढचित्ते एगतरए मोक्खभावपडिबन्ने अट्ठविहकम्मगठिं निज्जरेइ-चारिप्रगुप्तश्च जीवः विविक्ताहारः दृढचारित्रः एकान्तरतः मोक्षभावप्रतिपन्नः अष्टविधकर्मग्रन्थि નિર્ઝતિ વિવિકતશયનાસનતાથી જીવ પેાતાના ચારિત્ર ગુણની રક્ષા કરે છે, રક્ષિત ચારિત્ર હાવાથી જીવ વિકૃતિ આદિ રહિત આહાર કરે છે કેમ કે, ચારિત્રની રક્ષા કરવામાં-તત્પર બનેલ પ્રાણી કૈકેઇ પણ વિષયમાં લાલસાવાળા
उत्तराध्ययन सूत्र : ४