________________
७३६
उत्तरास
जात्यस्वर्णमदीं लंकाशंकाविधायिनीं द्वारकापुरीं नाम पुरीं निरमापयत् । तत्र रामकृष्णाद्याः सर्वेऽपि यदुवंशजाः सुखेन न्यवसन् । क्रमेण कृष्णः प्रतिवासुदेवं जरासन्धं हत्वा भरतार्द्ध साधयित्वा त्रिखण्ड राज्यं बुभुजे । भगवानरिष्ट नेमस्तत्र यथासुखं क्रीडन् समधिगततारुण्योऽपि भोगपराङ्मुख एव तस्थौ । सम्पति सूत्रकारः सार्धैकगाथया भगवती रूपादिकं वर्णयतिमूलम् - सोऽरिनेमिं नामो उं, लक्खर्णस्सरसंजुओ । अट्टसहसॅलक्खणधरो, गोयंमो कालगच्छंवी ॥५॥ वज्जरिसहसंघयणो, समचंउरंसो झसोयेंगे । तस्स राईमैई कणं, भजं जाएइ केर्सेवो ॥६॥ छाया - सोऽरिष्टनेमिनामा तु लक्षणस्वरसंयुतः । अष्टसहस्रलक्षणधरी, गौतमः कालकच्छविः ||५|| वज्रऋषभसंहननः, समचतुरस्रः झषोदरः । । तस्मै राजीमतीं कन्यां, भाय याचते केशवः | ६ ||
श्रीकृष्णने वैश्रवणदेव की आराधना करके उसकी सहायता से बाहर योजन लंबी तथा नवयोजन चौडी एक पुरी की रचना करवाई। इसका नाम द्वारका रक्खा गया । जात्यस्वर्णमयी होने से यह देखने वालों के लिये लंका की शंका उत्पन्न कर देती थी । इसमें बलदेव एवं कृष्ण आदि यादवगण निर्भय होकर रहने लगे। यहीं से कृष्णने प्रतिवासुदेव जरासन्ध को मारने की योजना तैयार की । जरासन्ध को मारकर कृष्णने भरतक्षेत्र के तीन खंडों पर अपना राज्य स्थापित किया । भगवान् अरिष्टनेमि जो कि तरुणवय में थे वे आनंदपूर्वक अपना समय व्यतीत करते हुए भी भोगों से पराङ्मुख बन रहे थे ||४||
આરાધના કરીને એમની સહાયતાથી ખાર ચેાજન લાંબીઅને નવ નવયેાજન પહાળી એક પુરીની રચના કરાવી અને તેનું નામ દ્વારકા રાખમાં આવ્યું. દ્વારકાપુરી જાત્યસ્વ`મયી હાવાના કારણે એ જોવાવાળાને લંકાની શંકા ઉત્પન્ન કરી દેતી હતી. એમાં ખલદેવ અને કૃષ્ણ આદિ યાદવગણુ નિશ્વય થઈને રહેવા લાગ્યા. અહીંથી કૃષ્ણે પ્રતિ વાસુદેવ જરાસંધને મારવાની ચેાજના તૈયાર કરી. જરાસંધને મારી કૃષ્ણે ભરતક્ષેત્રના ત્રણ ખડા ઉપર પેાતાનુ રાજ્ય સ્થાપિત કર્યું. ભગવાન અરિષ્ટનેમિ જે તરૂણુ વયવાળા હતા તે આન ંદપૂર્ણાંક સમય વ્યતીત કરતા હતા છતાં તેઓ લાગાથી પરાંગમુખ બની રહેલ હતા. ૫૪૫
उत्तराध्ययन सूत्र : 3