SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 597
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रियदर्शिनी टीका अ० २० मृगापुत्रचरितवर्णनम् राज्ञो वचनं श्रुत्वा मुनिरराह- मूलम् - नं तुमं जाणे अणीहस्स, अत्थं पोत्थं चं पत्थिवा ! | जंहा अणीहो हवेंइ, सोहो वा नरांहि वा ! ॥१६॥ ५८५ छाया -- नत्वं जानासि अनाथस्य, अर्थ प्रोत्थं च पार्थिव ! । यथा अनाथो भवति, सनाथो वा नराधिप ।। १६ ।। टीका--' न तुमं' इत्यादि । हे पार्थिव = हे पृथिवीपते ! त्वम् अनाथस्य = अनाथ शब्दस्य अथ न जानासि तथा - प्रोस्थां= प्रकर्षेण उत्थानं मूलकारणं - केनाभिप्रायेण मया त्वमनाथ उक्त इत्वेवं रूपां न जानासि । एतदेव स्पष्टयति- हे नराधिप = हे नरेश्वर ! यथा येन प्रकारेण पुरुषः - अनाथः सनाथो वा भवति, तथा त्वं न जनासि || १६ || अनाथ कैसे हो सकता हूँ। (हु-हु) इस लिये ( मते ! - भदन्त ) हे भदन्त मुझे अनाथ कहना सर्वथा असत्प्रलाप है । ऐसे प्रलाप में मृषावाद का दोष आता है । (मा मुसं वए-मा मृषावादी:) अतः आपको ऐसा (असत्य) नही कहना चाहिये ॥ १५ ॥ इस पर मुनिराज कहते हैं- 'न तुमं' इत्यादि । अन्वयार्थ - - ( पत्थिवा- पार्थिव) हे राजन् ! (तुमं अणाहह्स अत्यं पोत्थं च नजाणे-त्व अनायस्य अर्थ प्रोत्थं च न जानासि ) तुम अनाथ के अर्थ को एवं मैंने तुमको अनाथ कैसे कहा है इस मेरे अभिप्राय की उत्पत्ति के मूलकारण को नहीं जानते हो तथा (नराहिवा जहा अणाहो हवइ साहो वा नराधिप यथा अनायो भवति सनाथो वा) हे नराधिप ! पुरुष अनाथ व सनाथ कैसे होता है यह भी तुम नहीं जानते हो इसी लिये तुमको मेरे कथन में मृषावाद प्रतीत होता है ॥ १६ ॥ शङ्कु ? हु-हुआ आ भंते ! - भदन्त हे लहन्त ! भने अनाथ डेवे। ये सर्वथा असत्य बात छे. भाषा प्रसाथमा भृषावाहना होष यावेछे मा सुसं वए-मा मृषावादी साथी मापे मावु असत्य न मोसवु लेहये ॥१५॥ खाना उपर मुनिराज हे छे -- "न तुमं" इत्याहि. अन्वयार्थ -- पत्थिवा- पार्थिव डे ! तुमं अणाहस्स अत्थं पोत्थ च न जाणे-वं अनाथस्य अर्थ प्रोत्थं च न जानासि तभी अनायता अर्थाने, तेभ મેં તમને અનાથ કેમ કહ્યા, એ મારા અભિપ્ર યની ઉત્પત્તિના મૂળ કારણને જાણતા नथी. तथा नराहिवा जहा अणाहो हवइ सणाहो वा नराधिप यथा अनाथ भवति સનાથો ના પુરુષ અનાથ તેમ જ સનાથ કઈ રીતે થાય છે એ પણ તમે જાણતા નથી. આથી મારા કહેવામાં તમેને મૃષાવાદ પ્રતીત થાય છે. ॥ ૧૬ ૫ ७४ उत्तराध्ययन सूत्र : 3
SR No.006371
Book TitleAgam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 03 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1961
Total Pages1051
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_uttaradhyayan
File Size58 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy