________________
उत्तराध्ययनसूत्रे धर्मघोषाचार्यस्तं दीक्षितवान्। दीक्षितस्तीक्ष्णबुद्धिः स महाबलमुनिस्तोत्रं व्रतं पालयन् चतुर्दशापि पूर्वाण्यधीतवान् । अत्युग्रं तपस्तपन् स द्वादशवर्षाणि साध्याचारं सम्यक् परिपाल्य मासिकमनशनं कृत्वा केवली भूत्वा सिद्धिगत इति ।
॥ इति महाबलकथा ॥ इत्थं क्षत्रिय राजपिमहापुरुषदृष्टान्तैनिपूर्वकं क्रियाफलमुपदर्य साम्प्रतमुपदेष्टुमाइमूलम्-कह धीरे' अहे ऊहि, उम्मत्तो महिं चॅरे ।
एए विसेसमादाय, सूरी दढपरकमा ॥५२॥ छाया-कथं धीरोऽहेतुभिरुन्मत्त इव महीं चरेत् ।
एते विशेषमादाय, शूरा दृढपराक्रमाः ॥५२॥ टीका-'कह' इत्यादि।
धीरः प्रज्ञावान् अहेतुभिः मिथ्यात्वकारणभूतैः क्रियावाद्यादिकल्पित कुहे. आचार्य महाराजने उसको दीक्षा देदी । दीक्षित हो कर महाबल मुनिराजने तीत्र तपों को तपते हुए चौदह १४ पूर्वो का अध्ययन कर लिया। इस प्रकार अत्युग्र तपस्या करते हुए महाबल मुनिराजने बारह वर्ष तक निर्विघ्न रीति से साधु के आचार का पालन किया। पश्चात् अन्त में एक मास का अनशन कर के इन्होंने केवली होकर सिद्धिगति को प्राप्त किया ॥५॥
इस प्रकार क्षत्रिय राजऋषि ने महापुरुषों के दृष्टान्तो द्वारा ज्ञानपूर्वक क्रिया के फल को प्रकट कर फिर क्या कहा सो इस गाथा द्वारा कहा जाता है
'कहं धीरे' इत्यादि।
अन्वयार्थ-(धीरे-धीरः) प्रज्ञासंपन्न होकर भी जो (उम्मत्तोव्वવ થી આચાર્ય મહારાજે તેને દીક્ષા આપી દીક્ષિત થઈને મહાબલ મુનીરાજે ઘોર એવું તપ તપીને ચૌદ પૂર્વોને અભ્યાસ કર્યો. આ પ્રમાણે અતિ ઉગ્ર એવી તપસ્યા કરતાં કરતાં મહાબલ મુનિરાજે બાર વર્ષ સુધી નિવિન રીતે સાધુના આચારનું પાલન કર્યું. પછીથી અંતમાં એક માસનું અનશન કરીને તેઓએ કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરીને સિદ્ધગતિને પ્રાપ્ત કરી. છે ૫૧ છે
આ પ્રમાણે ક્ષત્રિય રાજર્ષિએ મહાપુરૂષના દૃષ્ટાંતો દ્વારા જ્ઞાનપૂર્વક કિયાના ફળને પ્રગટ કરીને પછી શું કહ્યું, તે આ ગાથા દ્વારા કહેવામાં આવે છે – "कह धीरे" त्या !
शवया-धीरे-धीरः प्रज्ञा स५-न थने ५ उम्मत्तोव-उन्मत्तइव
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩