________________
१८२
उत्तराध्ययनसूत्रे मासीत् । तेन सह सनत्कुमारः कलाचार्यसन्निधौ सकलामपि कलां लीलया गृहीतवान् । क्रमेण कुमारस्तारुण्य प्राप्तः ।
अन्यदा वसन्तसमये सनत्कुमारः स्वमित्रेण महेन्द्रसिंहेनान्यैश्च राजकुमारैः सह मकरन्दाख्य मुद्यानं क्रीडार्थ गतवान् । तत्र स राजकुमारो मित्रैः सह नानाविधां क्रीडां कृतवान् । तत्राश्चक्रोडां कर्तुं सर्वे कुमारा अश्वारूढाः स्वं स्वमश्वं खेलयन्ति । सनत्कुमारोऽपि जलधिकल्लोलनामकमश्वमारूढः । ततोऽसौ वायुवेगेनधावितुं प्रवृत्तः। सनत्कुमारो वल्गामाकृष्य तुरगं स्तोभयितुं यथा यथा प्रयतते, तथा तथा स तुरगः प्रधावति।। यह सनत्कुमार का मित्र था। मित्र के साथ २ ही सनत्कुमारने कलाचार्य के पास सकल कलाओं का अभ्यास किया। फिर वे कुमार युवान हो गये।
__एक समयकी बात है कि वसन्त के समय सनत्कुमार अपने मित्र महेन्द्रसिंह एवं अन्य राजकुमारों के साथ क्रीडा करने के लिये मकरन्द नामके उद्यान में गये हुए थे। मित्र के साथ उन्होंने विविध प्रकारकी वहां क्रीडाएं की। उन में एक अश्वक्रीडा भी थी। सब साथ के राजकुमारोंने अपने २ घोडों पर चढकर घोडों को नचाना प्रारंभ किया। सनत्कुमार भी जलधिकल्लोल नामक घोडे पर उसी समय चढा । सनत्कुमार के सवार होते ही घोडा पवनवेग से चला। जब सनत्कुमारने घोडेकी वायुके वेगके समान चाल देखी तो उसको थांगने के लिये उसने उसकी जैसे २ लगाम खेचनी प्रारंभ की कि तैसे २ वह घोडा भी अधिकाधिक वेग से आगे २ बढने लगा। इस જે સનસ્કુમારો મિત્ર હતો. મિત્રની સાથે સનસ્કુમારે કળાચાર્યની પાસે સકળ કળાઓને અભ્યાસ કર્યો. અને યુવાવસ્થાએ પહોંચ્યા.
એક સમયની વાત છે કે, વસંતઋતુના સમયે સનકુમાર પોતાના મિત્ર મહેન્દ્રસિંહની સાથે તથા અન્ય રાજકુમારોની સાથે વિવિધ પ્રકારની કીડા કરવા માટે મકરન્દ નામના ઉદ્યાનમાં ગયા હતા. મિત્રની સાથે તેણે એ ઉદ્યાનમાં વિવિધ પ્રકારની ક્રીડાઓ કરી. સાથેના રાજકુમારોએ પણ પિતપતાના ઘોડા ઉપર ચડીને ઘેડાઓને નચાવવાનું શરૂ કર્યું. સનકુમાર પણ જલધિકલેલ નામના ઘડા ઉપર સ્વાર થયેલ હતા. ઘેડો પવનવેગથી દડવા માંડે. સનકુમારે ઘડાની વાયુવેગથી ચાલવાની ચાલ જોઈને તેને રોકવા માટે લગામ ખેંચી. લગામ ખેંચતાં ઘડો વધુ વેગથી દોડવા લાગે. આ પ્રકાર તેજીથી દેડતા ઘોડાને કારણે રાજકુમારના જે સાથીઓ હતા તે સઘળા પાછળ રહી ગયા અને ઘેડો સનકુમારને લઈને એટલી
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
